ăn giăng thì mau chóng lắm, cứ lem-lém từng giây từng phút « ăn » hết cả
mặt giăng. Để trỏ sự ăn mau chóng quá sức người ta thường ví với gấu ăn
giăng.
Lên mặt xuống chân – Dáng-điệu kẻ kiêu ngạo làm bộ, đi cứ vênh
cái mặt lên, và chân thì bước thình-thịch xuống đất, để người ngoài chú ý
đến mình.
Lên voi xuống chó – Lúc lên thì to như con voi lúc xuống thì bé như
con chó. Câu này ý nói lúc người ta cơn vận đỏ thì lên to lắm, lúc gặp vận
đen thì xuống lại hóa bé lắm. Người thì trước sau vẫn thế, nhưng lúc to lúc
nhỏ là do vận-hội xui nên. Cũng có nghĩa là hễ lên to quá thì lại xuống bé
quá, nếu cứ trung-bình thì lên xuống cũng không đến nỗi chênh-lệch quá
như thế.
Lo bò trắng răng – Lo rằng con bò trắng răng không ai nhuộm răng
cho nó, tức là lo việc không đâu, vô vị và vô ích. Nghĩa bóng là lo việc
không đáng lo. Câu trên nói bỏ lửng ý ở đoạn giữa, lẽ ra phải nói cả câu «
lo gì mà lo, lo bò trắng răng, lo ông trời đổ, lo thằng trên cây », toàn
những mối lo không đáng lo cả.
Lòng chim dạ cá – Con chim bay trên trời lòng nó ai biết cho được.
Con cá lội ở dưới nước, dạ nó ai rõ được. Người lòng chim dạ cá là người
lòng dạ khó hiểu như lòng chim dạ cá. Người vợ lòng chim dạ cá là người
vợ mà chồng không hiểu được lòng dạ ra làm sao, ý nói lòng trung-thành,
sự trinh tiết chưa được rõ rệt, chắc chắn.
Lời nói đọi máu – Đọi là thứ bát nhỏ. Lời nói đọi máu nghĩa đen là
lời nói bằng một bát máu ; nghĩa bóng là lời nói thành thực, thống thiết xuất
tự đáy tim ra, hình như có dính hàng bát máu. Hoặc cũng có nghĩa là một
lời nói quý báu như một đọi máu.
