V
Vay ha hả trả hi-hỉ – Lúc đi vay thì cười nói ha-hả, cốt nói khéo để
người ta sẵn lòng cho vay. Khi trả nợ thì hi-hỉ ra bộ không bằng lòng (hoặc
hi-hỉ làm ra bộ khốn-khổ để người ta thương tình mà cho khất nợ).
Vắng chúa nhà gà mọc đuôi tôm – Vắng chủ nhà, đến con gà không
được yên ổn, bọn đầy tớ nghịch-ngợm đem đuôi tôm chắp vào đuôi gà. Ý
nói chủ đi vắng thì đầy tớ làm tướng. Cũng có người bảo câu này nói sai.
Chính ra là : « Vắng chúa nhà gà vọc niêu tôm » nghĩa là chủ nhà đi vắng
thì việc trông coi cửa nhà sơ-sót, khiến cho gà vào tận trong nhà vọc niêu
tôm mà ăn.
Vắng trẻ quạnh nhà vắng đàn bà quạnh bếp – Nhà mà trẻ đi vắng
thì buồn, bếp mà đàn bà đi vắng thì lạnh-lẽo. Vì ở nước ta việc bếp núc là
việc của đàn-bà ; đàn-bà mà đi vắng thì tro tàn, bếp lạnh.
Vén tay áo sô đốt nhà táng giấy – Áo sô là áo người trở đại-tang.
Nhà táng là cái nhà làm bằng giấy để đốt cho người chết. Vén tay áo sô thì
không khó gì, vì áo sô mỏng dính mà rộng-tay ; đốt nhà táng giấy cũng
không khó, ý nói làm một công-việc rất dễ-dàng chóng vánh.
Vị thần ai vị cây đa – Ở nước ta những nơi đền chùa miếu mạo thờ
Thần, Phật thường hay có trồng những cây đa. Người ta tôn trọng không
dám động-chạm đến những cây đa đó, không phải sợ gì cây đa đâu, mà là
sợ cái oai linh của ông thần. Những người tôi tớ nhà quyền quý thấy người
ngoài vị nể mình, thường tưởng lầm rằng người ta sợ mình, có biết đâu
rằng người ta vị nể mình là vì người ta sợ nhà quyền quý.
Vô sừng sẹo – Sừng tức là sừng trâu, sừng bò. Sẹo tức là mảnh gỗ
hình tròn và dẹt to hơn đồng bạc, giữa có khoan lỗ thủng, người ta thút nút
một đầu giây thừng, luồn đầu dây thừng không có nút qua lỗ đó rồi sỏ vào
mũi con trâu bò. Cái sẹo dùng để giữ cho dây thừng sỏ mũi trâu bò khỏi
tuột ra. Vô sừng sẹo là nói trâu bò nhỏ chưa mọc sừng, chưa sỏ mũi, chưa