không đâu vào đâu. Câu này đề cao sức mạnh của sự đồng tâm nhất trí
trong gia-đình, và có ý nói vợ chồng có hòa thuận với nhau, thì mới sinh-cơ
lập nghiệp được.
Thuốc đắng đã tật sự thật mất lòng – Đã tật là đỡ bệnh tật, khỏi ốm
đau. Mất lòng là mếch lòng, là làm cho không bằng lòng. Thuốc đắng thì
khó uống nhưng uống vào khỏe bệnh tật. Sự thật nói ra thì hay làm mất
lòng người ta. Câu này có ý khuyên người ta nên chịu khó nghe lời nói thật,
cũng như chịu khó uống thang thuốc đắng để khỏi ốm đau.
Thui trâu nửa mùa hết rơm – Thui trâu bằng rơm. Vậy mà thui nửa
mùa, tức nửa chừng, hết rơm thì trâu không chín được. Việc đời cũng thế.
Nếu nửa chừng bỏ dở thì việc không thành. Người ta thường mượn câu này
để nói việc đang làm nửa chừng thì hết tiền, hoặc không đủ phương tiện
đành phải bỏ. Cũng có người nói : thui chó nửa mùa hết rơm ý nghĩa cũng
thế.
Thứ nhất sợ kẻ anh-hùng, thứ nhì sợ kẻ bần cùng khố dây – Người
anh hùng là người làm được những việc khác thường, là người không biết
sợ khổ và sợ chết. Người thường chúng ta sợ đau sợ chết nên sợ người anh-
hùng. Kẻ bần cùng khố dây là người nghèo khó quá không có sản nghiệp
không sợ mất quyền lợi gì nên không giữ-gìn, không kiêng nể ai, cứ hành-
động bậy bạ càn dỡ, kết-quả muốn ra sao thì ra. Bởi thế mà người ta sợ kẻ
bần cùng khố dây ngang với sợ kẻ anh-hùng. Duy có chỗ khác nhau là : sợ
kẻ anh-hùng là sợ cái gan dạ anh-hùng, sợ kẻ bần cùng là sợ nó làm bậy có
hại cho mình.
Thứ nhất thả cá thứ nhì gá bạc – Thả cá là thả cá giống, tức là cá
con. Thả cá con thường được lãi rất lớn, đầu năm con cá bằng ngón tay,
cuối năm con cá đã lớn cắt đôi được. Chứa người đánh bạc tức gá bạc tốn
kém không bao nhiêu mà thụ được rất nhiều tiền hồ. Thả cá và gá bạc đều
có lãi to. Nên người ta nói thứ nhất thả cá thứ nhì gá bạc.
Thử kêu đốt tịt – Đây nói cái pháo. Pháo làm xong, đem đốt thử thì
kêu, đến khi đem đến hội-hè đình đám đốt cho thiên hạ coi (đình-đám ta
