Hoặc cũng được dùng theo nghĩa này : một thế hệ tàn đi thì một thế hệ khác
non mạnh lại kế tiếp.
Trẻ cậy cha già cậy con – Người ta lúc còn trẻ bé thì trông cậy ở cha
mẹ. Ăn mặc, học hành mọi việc nhất nhất nhờ cha mẹ lo liệu cho. Khi già
cả, sức-lực suy yếu, không làm lụng được nữa, thì trông cậy ở con. Con
phải phụng dưỡng săn-sóc cha mẹ như cha mẹ nuôi nấng con, săn-sóc con
thủa xưa. Câu này nêu cái phận-sự của người làm cha mẹ và của kẻ làm con
cái.
Trèo cao ngã đau – Trèo cây cao nếu lỡ bị ngã thì nhất định ngã đau,
vì từ trên cao xuống đất, cách càng xa, thì ngã càng nặng, càng mạnh. Câu
này thường được dùng theo nghĩa bóng để nói người làm nên danh phận to,
lỡ gặp bước hoạn-nạn, phải xuống chức, thì việc xuống thấp đó sẽ rất khó
chịu, đau đớn, y như người trèo lên cao bị ngã vậy.
Trò nào trống ấy – Trò tức là trò tuồng, trò chơi giải trí. Trống tức là
nhịp trống. Trò nào trống ấy nghĩa là diễn trò giải-trí kiểu nào thì phải có
nhịp trống của trò ấy đi kèm mới hợp, thí dụ như nhịp trống chèo, trống
tuồng khác nhịp trống sư-tử, nhịp trống quân khác nhịp trống cúng Phật…
Nếu diễn trò này mà đánh nhịp trống trò khác, thì không ăn khớp nhau,
nghe chẳng ra làm sao. Câu này lấy sự trò với trống phải ăn khớp, đi đôi
với nhau, để nói rằng tuổi nào có cái vui của tuổi ấy, người hạng nào có cái
thú chơi của hạng ấy, người ở giới nào có sở thích riêng của giới ấy, hạng
nào có riêng nguyện vọng mong muốn của hạng ấy. Suy rộng ra, việc đời
cũng vậy, như trang hoàng nhà cửa kiểu nào phải cho hợp kiểu ấy, nếu trò
nọ trống kia thì chẳng ăn nhập vào đâu, không ra làm sao.
Trỏ đường cho hươu chạy – Hươu vốn tài chạy và thuộc đường lối
trong rừng. Vậy mà lại đi trỏ đường cho hươu chạy, việc đó là một việc
làm vô-ích và khờ. Người ta thường mượn câu này để chê người trỏ đường
vạch lối cho kẻ làm điều xấu-xa, độc-ác, kiện cáo lôi-thôi, ý nghĩa cũng na-
ná như ý-nghĩa câu : « dạy khỉ trèo cây ».
