dựa vào người kia, có khi lại tị-nạnh nhau mà bỏ cả công việc. Ý nghĩa câu
này cũng na-ná ý nghĩa câu : Lắm sãi không ai đóng cửa chùa.
Cha mẹ đặt đâu con phải ngồi đấy – Theo thuyết Tam-Tòng đạo
Nho (ở nhà theo cha mẹ, lấy chồng ; theo chồng, chồng chết theo con) việc
lấy chồng của con gái xưa hoàn-toàn là do ý-kiến cha mẹ. Cha mẹ bảo lấy
ai thì phải lấy người ấy, cha mẹ không bằng lòng thì không được lấy. Người
ta đặt ra câu này để nói con gái phải triệt để vâng theo ý cha mẹ trong việc
lấy chồng.
Cha mẹ nuôi con bằng trời bằng bể, con nuôi cha mẹ con kể từng
ngày – Cha mẹ sinh con ra, nuôi con công lao khó nhọc như trời, như bể,
không sao kể xiết, mà cha mẹ không hề kể công. Con cái nuôi cha mẹ thì
nuôi được ngày nào kể ra ngày ấy, tưởng rằng nuôi cha mẹ như thế đã là
công lao to tát lắm rồi. Câu này tả cái tình-trạng đáng chê và thường có
trong xã-hội, ngụ ý khuyên răn kẻ làm con thờ phụng cha mẹ sao cho xứng
với công-lao to tát của các người.
Cha mẹ sinh con trời sinh tính – Cha mẹ sinh con ra chỉ biết sinh ra
cái thân-hình của nó thôi. Còn tâm-tính nó, ý nghĩ nó thì phần nhiều là do
trời phú-tính cho tự-nhiên, chớ cha rnẹ không thể đúc-nặn tâm tính con
nhất loạt theo tâm tính mình được. Câu này tả một thực trạng, và có ý đổ
lỗi cho trời để cha mẹ khỏi phải chịu trách-nhiệm về tính tình và tư-tưởng
của con cái. (Thật ra tâm-tính của người con phần lớn dập theo khuôn mẫu
tâm-tính cha mẹ, theo di-truyền và ảnh-hưởng).
Chạch bỏ rỏ cua – Chạch là con chạch, một giống cá mình dài, từa
tựa con lươn nhưng ngắn hơn. Con chạch bỏ rỏ cua, thì bị cua cắp tứ phía,
không tránh đâu thoát. Người ta thường mượn câu này để nói cái địa-vị khó
tránh khỏi nguy-hiểm.
Cháy nhà cùng sưởi – Trời mùa đông, lỡ cháy nhà, thì mọi người
được dịp cùng sưởi ấm. Câu này đại ý nói nếu công cuộc chung đỗ vỡ thì sẽ
tranh cướp lấy một chút lợi nhỏ, như là nhà cháy được cái lợi sưởi ấm một
