công việc và danh vị kỹ quá, thì đến già cũng không làm nên việc gì, không
có địa-vị gì trong xã-hội. Đại ý câu này khuyên người ta không nên khó
tính, kỹ tính quá.
Giặc bên Ngô không bằng bà cô bên chồng – Giặc bên Ngô tức là
giặc hên Tàu (có lần nước Tàu gọi là nước Ngô, thời Tam-quốc, ta bị sát
nhập vào nước Ngô) kéo sang. Giặc Tàu xưa có tiếng là dữ tợn, độc-ác. Bà
cô bên chồng tức là cô chị hay cô em gái người chồng. Chị gái và em gái
chồng (cô em dâu gọi thay con mình là cô) dĩ nhiên là thân-mật với mẹ
chồng hơn và được mẹ chồng tin yêu hơn, vì là con đẻ. Em gái chị gái
chồng thường hay chiều theo ý mẹ đẻ mà nói hơn nói kém về tính nết,
công-việc, cử chỉ, lời ăn tiếng nói của chị dâu hay em dâu. Do những lời
xúi bẩy thêu dệt đó của con gái mà mẹ chồng càng thêm khắc nghiệt với
con dâu mình. Bởi vậy mà người con dâu đã phải nói : Giặc bên Ngô không
bằng bà cô bên chồng nghĩa là giặc bên Tàu kéo sang cũng không độc-ác
đáng sợ bằng các cô chị cô em của chồng. Câu này lấy một thực-trạng xã-
hội để khuyên các cô chị em chồng không nên xử tệ vói chị em dâu (vợ anh
hay em ruột) không nên xúi bẩy mẹ đẻ hành-hạ con dâu.
Giấy rách giữ lấy lề – Giấy rách đây là giấy trong quyển sách bị rách.
Lề là thứ dây xe bằng giấy bản dùng để đóng sách Nho. Lề lại có nghĩa là lề
thói, nền nếp. Giấy rách giữ lấy lề là giấy trong quyển sách có rách nát mất
tờ nào chăng nữa, thì cũng phải giữ lấy lề sách, chớ để nó đứt. Lề đứt thì
giấy trong sách sẽ tung ra và không còn là quyển sách. Quyển sách dù có tờ
bị rách nát, nhưng nếu giữ được lề thì quyển sách vẫn còn hình-thức quyển
sách. Câu này đại ý khuyên người con nhà gia thế dù có bị sa-sút, nghèo
nàn, cũng phải cố giữ lấy cái nền-nếp cũ. Không giữ được nền-nếp thì mất
hết cả cái gia-phong (thói phép nhà) ngày xưa, và không còn ra vẻ con nhà
nữa cũng như quyển sách không còn hình thức quyển sách. (Cũng có người
giảng : giấy rách không nên bỏ phí, nên giữ để dùng làm lề (giấy vụn) chế
giấy ; giảng như vậy có lẽ không đúng với tinh-thần câu tục ngữ.
Giật gấu vá vai – Giật nghĩa là mượn. Giật gấu là mượn vải ở gấu áo.
Giật gấu vá vai là mượn vải ở gấu để vá chỗ vai áo rách, ý nói cắt bớt chỗ