móng là chỗ xây tường lên trên, phải nện kỹ, vì sợ đất lún, tường sẽ xiêu đổ.
Ắt dịch nghĩa chữ tất của Tàu, nghĩa là tất-nhiên, nhất-định.
Ngựa hồ gió bấc. – Ngày xưa chợ Hồ ở phía Bắc nước Tầu phải đem
ngựa tốt tiến cống vua Tầu. Mỗi khi nghe gió bấc thổi giống ngựa Hồ lại hí
lên những tiếng rất là thê thảm. Người ta cho là ngựa tỏ ý nhớ quê hương. Vì
gió bấc thổi từ phương Bắc xuống. Mà phương Bắc có nước Hồ. Câu ngựa
Hồ gió Bấc và câu chim Việt cành Nam thường được nêu ra, để nói bóng
rằng người ta ai cũng có lòng yêu quê hương xứ sở (Vật còn có lòng luyến
tiếc quê hương, nữa là loài người).
Người một quan chớ khinh kẻ chín tiền. – Một quan tức một quan
tiền, ngày xưa gồm có 600 đồng tiền, đóng thành 10 tiền mỗi tiền 60 đồng.
Chín tiền là 9 phần 10 của một quan tức 540 đồng tiền. Người một quan là
người có một quan tiền, kẻ có chín tiền là kẻ có gần một quan, hai người
hơn kém nhau một chút ; vậy chớ nên khinh nhau. Câu tục ngữ khuyên
người ta không nên khinh kẻ kém mình.
Người trước bắc cầu kẻ sau theo rõi. – Người trước là người sinh
trước, đi trước, tức là người hơn tuổi, người lớp trên. Người sau là người
sinh sau, đi sau, tức là người ít tuổi, người lớp dưới. Người trước bắc cầu
người sau theo rõi là người lớp trước bắc cầu cho người lớp sau theo rõi mà
đi. Đại ý câu này khuyên người trên nên ăn ở cho chính đính ngay thẳng để
làm gương cho kẻ dưới ; nếu người trên ăn ở không ra gì, thì người dưới
cũng sẽ ăn ở như vậy.
Nhân hiền tại mạo. – Nhân là người. Mạo là dong-mạo, tức nét mặt.
Nhân hiền tại mạo là người hiền-hậu, tử tế thì hiện ra nét mặt. Tinh thần
người ta lộ ra nét mặt, muốn biết người hiền hay ác, cứ nhìn nét mặt là
đủ.Người tướng-mạo gian-ác, dù dùng lời nói khéo, dáng điệu nhũn cũng
không thể che mắt thiên hạ được. Tuy nhiên, ta cũng chớ nên quá tin ở
tướng-mạo bên ngoài. Thường thường thì khôn ngoan dồn ra nét mặt, con
lợn có béo thì lòng mới ngon. Những cũng có người ngoài mặt coi hiền-
hành, tử-tế mà trong lòng thì độc địa thâm-trầm cho nên có câu « Mặt sứa
