hội nhập, cấu trúc. Tính nhẩm, tổ chức không gian cũng như luận lý lôgich đều
suy yếu. Ở những người không có học thức, từ vựng nghèo nàn đi sau 60 năm;
nhưng nó được duy trì và thậm chí còn phong phú thêm ở những người có trình
độ văn hóa cao. Nói chung, những tri thức được đồng hóa kỹ lưỡng, từ vựng, trí
nhớ trực tiếp hay bị trì hoãn lại về từ ngữ và con số không hề hao mòn đi. Tóm
lại, ở cá nhân, có một tiềm năng chuyển động, có khả năng thích ứng bị già đi,
và một phân số được kết tinh, được tạo nên bằng những cơ chế tiếp thu được,
không già đi.
Từ các test và tài liệu thống kê nói chung, toát ra một hệ quả quan trọng: trình
độ văn hóa của chủ thể càng cao thì sự giảm sút năng lực càng yếu và chậm.
Nếu tiếp tục sử dụng trí nhớ và trí tuệ, thì người đó có thể giữ chúng nguyên
vẹn. Tôi sẽ trở lại điểm này, điểm chúng ta chỉ có thể giải thích bằng cách gắn
liền trí tuệ và trí nhớ một cá nhân với sự chú ý của người đó tới cuộc sống, tới
quyền lợi của mình trên đời này, tới toàn bộ dự kiến của mình. Tạm thời, chúng
ta chỉ lưu ý rằng một số người tuổi rất cao tỏ ra có hiệu lực hơn thanh niên. Thật
vậy, nhiều công trình trí óc được hoàn thành không theo giới hạn thời gian.
Nghề nghiệp, kỹ thuật, sự phán đoán, việc tổ chức các nhiệm vụ có thể bù đắp
những thiếu sót trong ký ức, hiện tượng mệt mỏi, thích ứng khó khăn.
Tuy nhiên, cũng như cơ thể người già và có quan hệ với nó, tâm thần của họ
yếu ớt: những trường hợp bệnh tâm thần xảy ra ở người già nhiều hơn ở lớp
trẻ
. Theo một báo cáo của Viện sức khỏe tâm thần của Mỹ, trên 100.000 chủ
thể thuộc cùng một lớp tuổi, số người bệnh tâm thần là 2,3 dưới 15 tuổi, 76,3
giữa 25 và 43 tuổi, 93 giữa 35 và 54 tuổi, 236,1 ở người già. Ở Thụy Điển, trên
7 triệu dân, có 9.000 trường hợp người già mất trí tuệ, theo nghĩa chặt chẽ của từ
này. Ở Mỹ, số người mắc bệnh tâm thần nói chung tăng bốn lần giữa 1904 và
1950, và số người già đưa vào bệnh viện tâm thần tăng chín lần: có một phần vì
người ta ngần ngại sử dụng phương tiện ấy. Ở Thụy Điển, tình hình không thay
đổi từ hai nhăm năm nay.
Ngày nay, người già ít bị tật nguyền hơn xưa; trong số họ, số người bị liệt
giường cũng ít hơn. Thậm chí, nếu so sánh nhiều nhóm tuổi, người ta bắt gặp
trong những nhóm già nhất một tình hình phản - suy tàn: sở dĩ như vậy là vì
muốn được sống lâu đến vậy, phải có lúc xuất phát một tiềm năng sức khỏe đặc
biệt. Nhưng không phải vì vậy mà, theo quy luật chung, bắt đầu từ một thời
điểm nào đó, mọi cá nhân đều bị sút kém. Khi nói “tuổi già tráng kiện”, “tuổi già
tươi đẹp”, điều đó có nghĩa là người cao tuổi tìm thấy được thế cân bằng của
