Nói chung, họ ăn uống tốt, mặc dù còn có những thời kỳ khó khăn. Mỗi gia đình
gồm một người đàn ông, một hay nhiều vợ, con cái và chó. Họ giết trẻ em khi
người mẹ không thể nuôi đứa trẻ sơ sinh vì đang nuôi một đứa khác; người ta
giết trẻ sinh đôi
; cũng có khi người ta giết một đứa trẻ nhỏ để nuôi một trẻ
khác lớn tuổi hơn nhưng yếu ớt (và đôi khi người mẹ cũng tham dự bữa tiệc giết
con ấy). Nhưng những đứa được giữ lại được chăm sóc rất tốt. Các bà mẹ rất độ
lượng. Không bao giờ họ từ chối cho con nhỏ bú, và cai sữa rất muộn; người ta
để trẻ em hết sức tự do, chỉ đến tuổi lớn khôn, chúng mới bị buộc phải tôn trọng
những điều cấm kỵ về giới tính. Những thành viên được tôn kính nhất trong
cộng đồng là những người “mái tóc hoa râm”. Những người “gần đất xa trời”
quá suy yếu, không còn có cuộc sống minh mẫn hoạt bát đều được nuôi dưỡng,
chăm sóc, bảo vệ tử tế
nhưng không còn ảnh hưởng nữa. Còn những người
“tóc hoa râm” thì giữ một vai trò hàng đầu. Kinh nghiệm thực tiễn của họ là cần
thiết cho sự thịnh vượng của nhóm. Thật vậy, những người săn bắt - hái lượm
cần biết rất nhiều điều: cái gì ăn được và cái gì không ăn được, nhận biết sự có
mặt của củ mài qua những dấu hiệu gì, làm thế nào để phát hiện ra mạch nước
ngầm, làm một số món ăn ra sao để loại trừ chất độc. Có một ánh mắt, một cái
khéo tay mà người ta chỉ có thể thu được qua một sự thực hành lâu dài. Vả lại,
nếu biết các truyền thống thiêng liêng - điệu hát, huyền thoại, lễ nghi, tập tục
của bộ tộc - thì người cao tuổi có quyền lực rất lớn. Tri thức của người nguyên
thủy không thể tách khỏi ma thuật; nắm được thuộc tính các sự vật cho phép sử
dụng chúng, vừa theo các quy luật nhân quả hợp lý, vừa theo tính năng ma thuật
của chúng; mặt khác, các kỹ thuật mật thiết gắn liền với những nghi thức ma
thuật mà nếu không có chúng thì kỹ thuật sẽ vô hiệu. Tri thức của người “tóc
hoa râm” ăn khớp với việc sở hữu một quyền lực ma thuật: cả hai phát triển theo
tuổi tác. Họ có thể làm cho nhiều người đau ốm: người ta khiếp hãi họ. Họ
không còn phải chịu cấm kỵ về ăn uống nữa
. Thật vậy, có thể nói họ đã vượt
ra ngoài số phận của con người và được “miễn dịch” chống lại những tai họa
siêu nhiên đe dọa con người. Những gì cấm kỵ đối với con người bình thường -
vì quyền lợi riêng của người đó và của cộng đồng - không còn là điều cấm đoán
đối với họ nữa. Hoàn cảnh đặc biệt của họ giao cho họ một vai trò tôn giáo.
Người mà tuổi tác làm cho dịch lại gần thế giới bên kia là người trung gian tốt
nhất giữa thế giới này và thế giới ấy. Người cao tuổi lãnh đạo đời sống tôn giáo,
và đời sống này bao trùm toàn bộ đời sống xã hội. Họ có những đồ vật thiêng
liêng dùng trong nghi lễ. Chỉ một mình họ có quyền sờ vào những viên đá thần,
