Gide, người giữ “Nguyên vẹn năng lực thể chất và tâm thần, viết ngày 19
tháng sáu 1930: “Tôi phải rất cố gắng để tự thuyết phục mình là ngày nay
tôi ở lớp tuổi của những người mà tôi cho là rất già nua khi tôi còn trẻ”.
Không hề có gì buộc chúng ta phải thừa nhận trong thâm tâm hình ảnh
do người khác cung cấp và khiến chúng ta khiếp hãi. Vì vậy, chúng ta có
thể phủ nhận hình ảnh ấy bằng lời nói và cả hành vi nữa
. Đây là một sự
lựa chọn thông thường của một số phụ nữ hoàn toàn dựa vào nữ tính của
mình và cho tuổi tác triệt để làm mất bản chất. Qua trang phục, hóa trang,
điệu bộ, họ tìm cách lừa gạt người khác, nhưng chủ yếu tự thuyết phục
mình một cách cuồng loạn là mình thoát khỏi quy luật chung. Họ bám chặt
ý nghĩ là “cái đó chỉ xảy tới đối với người khác”, là đối với họ vốn không
phải là những người khác, “cái đó không giống như thế”.
Bất kỳ ai kiêu hãnh về sự sáng suốt của mình đều bác bỏ ảo ảnh ấy,
nhưng nó không ngừng tái sinh nên phải không ngừng chống lại nó. Trong
nhiều thư từ, bà de Sévigné nói tới cuộc đấu tranh ấy. Lúc còn trẻ, bà nói
tới “tuổi già khủng khiếp”, về sau, bà thất vọng trước sự suy sụt của người
khác. Ngày 15 tháng tư 1685, bà viết: “Trời đất! Bảo vệ cái cặn bã của tinh
thần và của cơ thể thì thật là nhục nhã, và để lại một ký ức đáng được duy
trì sẽ thú vị hơn nhiều là làm nó hư hỏng và biến dạng vì tất cả những sự
khốn khổ mà tuổi già và những cảnh tàn tật mang tới cho chúng ta! Tôi sẽ
yêu mến những xứ sở mà ở đó, vì tinh thần thân thiện, người ta giết chết bố
mẹ già nếu họ tập làm quen với đạo Cơ đốc”.
Năm năm sau, bà biết mình không còn trẻ nữa, nhưng bà phải tìm lý lẽ
để tự thuyết phục mình. Sau một buổi dạo chơi trong một ngày xuân đẹp
trời khiến bà hoan hỉ, ngày 20 tháng tư 1690, bà viết: “Thật đáng tiếc là
một ngày vui vẻ, trẻ trung như vậy chẳng để lại cho mình gì hết:
“Nhưng, than ôi! Khi tuổi tác làm ta lạnh giá
Thì những ngày vui có trở lại bao giờ!”
“Buồn thật đấy, nhưng tôi thích thỉnh thoảng tự chế giễu mình, để
hành hạ trí tưởng tượng còn chất chứa những điều tầm phào và những niềm
