Trong mấy năm, họ chung sống hầu như hòa bình. Nhưng năm 1908,
sau mười năm lưu vong, khi Tcherkov trở về Nga, thì Sonia hoảng sợ: là kẻ
độc đoán, bè phái, nhiều mưu mô, người học trò có một ảnh hưởng lớn đối
với người thầy và có thể phương hại tới quyền lợi của gia đình; ông ta
chiếm đoạt các bản viết tay của Tolstoï, muốn giành giật sự nghiệp của ông
và một mình đại diện cho ông. Tuy không được phép cư trú trong phủ tổng
trấn Tula, nơi có vùng ruộng đất của Tolstoï, nhưng ông ta tìm cách đến ở
một căn nhà gỗ tương đối gần đấy để chủ nhân đi ngựa tới thăm. Sonia
trách móc ông kịch liệt về những buổi thăm viếng ấy. Bà sợ ông nhượng
hết bản quyền tác giả cho Tchertkov. Trong một cuộc cãi vã kịch liệt, bà đòi
được thừa kế tất cả các tác phẩm của chồng, dù có trước hay sau 1881. Bà
cũng phản đối cuộc du lịch của ông tới Stockhom, nơi họp Hội nghị hòa
bình thế giới. Ông nhượng bộ ở điểm thứ hai, nhưng không nhượng bộ ở
điểm thứ nhất.
Tháng sáu 1910, Tolstoï tới ở nhà Tchertkov mấy hôm mà lệnh cấm cư
trú sắp được bãi bỏ, khiến Sonia hoảng hốt. Bà gửi một bức điện, đòi chồng
trở về sớm đi một ngày: ông từ chối. Trong bộ áo ngủ, tóc tai rũ rượi, nức
nở, bà viết Nhật ký: “Mình bị cái gì? Chứng cuồng loạn, cơn thần kinh, đau
thắt ngực, bắt đầu điên? Mình không biết nữa...” Sau khi Tolstoï trở về,
trong mấy ngày liền, bà vừa khóc tức tưởi vừa trách móc chồng yêu thương
Tchertkov. Một buổi sáng, người ta tìm thấy bà nằm dài phía sau một cái tủ,
ngậm ở miệng một lọ thuốc phiện và được người ta giựt ra. Tolstoï phải thú
nhận với bà là đã trao cho Tchertkov những trang nhật ký hai năm gần đây
nhất: bà nhảy bổ vào công viên trong cơn mưa và khi về, không chịu cởi bỏ
quần áo ướt: “Như thế để tôi cảm lạnh và chết đi cho rảnh”. Mấy hôm sau,
Tolstoï, bà con gái Sacha và Tchertkov đóng chặt cửa một căn buồng để trò
chuyện. Đi chân đất để khỏi có tiếng động, bà nấp sau cánh cửa ban công.
Bà kêu toáng lên: “Lại một mưu toan chống lại ta!” Quả vậy. Họ thảo luận
về một bản di chúc với ý định dành quyền thừa kế của gia đình cho nông
dân và tài sản công cộng. Bà gay gắt đòi Tchertkov trả lại những trang Nhật
ký. Ngày hôm sau bà không thể chịu đựng được khi thấy Tolstoï và
