phẩm Narziss und Goldmund, một cuốn tiểu thuyết thi vị, độc đáo, hấp dẫn
tuyệt vời và là cái tinh thần nghịch thường hấp dẫn nhất của loại đó.
Sự hấp dẫn lạ thường và độc đáo của tác giả này không thua gì thiên
tài Tiệp Khắc – Do thái, Franc Kafka mà trước đây ông ta đã được gọi là
một “Hoàng đế không ngai của văn xuôi Đức” và đối với ông ta, ông đã
phê bình tỏ lòng tôn kính ở mỗi cơ hội thuận tiện – trước rất lâu, trước khi
tên tuổi của Kafka trở thành cái mốt ở Paris và New York như thế.
Nếu ông là “người Đức”, rõ ràng về ông không có chi xấu xa hay đáng
trách. Sự ảnh hưởng đầy phấn khích của tác phẩm Demian, đến cả một thế
hệ ngay sau cuộc đệ nhất thế chiến, từ ngòi bút của anh chàng Sinclair
huyền diệu, chắc chắn không sao quên được. Với sự chính xác kỳ bí, tác
phẩm thơ mộng này đã đánh vào cân não thời đại và kêu gọi lòng hoan hỉ
biết ơn của cả một thế hệ tuổi trẻ mà họ tin rằng sự chú giải cuộc sống nội
tâm của họ đã mọc dậy từ giữa con người họ – trong khi đó thì một người
đã bốn mươi hai tuổi đầu dâng hiến cho họ những gì mà họ tìm kiếm. Và
cần bày tỏ rằng, như một cuốn tiểu thuyết thực nghiệm, thì cuốn Sói đồng
hoang táo bạo đâu có thua gì Ulysses
và The Counterfeiters
.
Đối với tôi, tác phẩm cả đời ông, bắt nguồn từ chủ nghĩa lãng mạn của
quê hương Đức quốc, trong mọi cơ hội lại là chủ nghĩa cá nhân một cách
kỳ lạ, lúc thì nó nóng nảy buồn cười, khi thì nó tỏ vẻ khao khát sự làm mất
thiện cảm một cách huyền bí từ thế giới và thời gian, những chí nguyện
tinh thần cao cả và thuần khiết nhất và những việc làm vất vả của thời đại
chúng ta. Cái thế hệ văn học mà tôi thuộc vào, trước hết tôi chọn ông,
người mà nay đã thực hiện được cái tuổi già đạt đạo, như một người gần
gũi và thân thiết nhất với tôi và tôi đã theo dõi sự khai triển của ông với
một mối giao cảm nổi bật lên từ những khác biệt cũng như những tương tự
của chúng tôi. Tuy nhiên, điều sau đôi khi đã làm tôi hết sức ngạc nhiên.
Ông đã viết những điều – tại sao tôi sẽ không nhìn nhận nó nhỉ? – như là
Badegast và quả thật, có nhiều trong tác phẩm Tuồng ảo hóa, đặc biệt là sự
giới thiệu trang trọng, mà tôi đã đọc và cảm thấy, “như thể nó là một phần
của tôi”.
