Ở đây, đứng hình dung ra cả một dải biên giới phía bắc, trông suốt xuống
tận cuối đất nước ngoài khơi mũi Cà Mau. Phong có ngay cảm tưởng ấy.
– Ồ nhỉ!
Tình cảm hết sức thắm thiết ấy đã theo Phong từ Lũng Nghìu lên đây. Lý
tưởng, hành động và thực tế cuộc đời phải là ở đây và như đây. Nghĩ như
thế, Phong bảo Thụ:
– Hôm trước, mình gặp Hùng, mình đã bảo rằng Hùng và các bạn thực
sự đã là những người cộng sản Đông Dương từ lâu rồi, hôm nay và từ khi
đến Lũng Nghìu, mình đã thấy sự thật ấy thật mạnh mẽ. Không bao giờ
mình quên được vẻ mặt và lời nói của bà mẹ Lũng Nghìu. Vẻ mặt ấy, thiết
tha ấy đã tập trung trong đó tất cả những đau khổ và thiết tha của bà mẹ
Việt Nam của chúng ta, đương đặt biết bao nhiêu hy v đất nước cho trách
nhiệm của chúng ta. Thụ ạ, các đồng chí đã làm rất đúng nguyện vọng của
mẹ hiền Tổ quốc đau thương nhưng có sức mạnh vĩ đại luôn luôn cổ vũ
chúng ta, dìu dắt chúng ta đên với Đảng của giai cấp, của dân tộc. Đồng chí
Thụ xứng đáng người đảng viên đảng Cộng sản Đông Dương mà tôi là
người đại diện ở đây và không một nghi lễ kết nạp nào, một lời nào mạnh
mẽ, thiêng liêng hơn những việc chúng ta đương làm, với tinh thần Đảng
cao nhất, đảm bảo mãi mãi cho lòng trung thực, quyết tâm sống chết vì
Đảng và dân tộc trên con đường Đảng đã chỉ cho ta.
***
Phong về Long Châu đã được ít lâu.
Căn nhà gác bên số lẻ phố Nam Cai, có mấy người Việt Nam làm trong
xưởng chữa súng của huyện ở chung nhau tại đấy.
Cái phố Nam Cai lấp ló dưới bóng loáng thoáng những cây phượng. Nhà
ở chìa lưng ra bờ sông, lác đác nhà ở và những mảnh đất hoang. Người thị
trấn xưa nay ngại ở phố ấy. Những toán cướp ngoài thành có thể lội qua
sông vào lấy của đốt nhà phố Nam Cai lúc nào cũng được. Bởi vậy, phố cứ
vắng ngơ vắng ngắt.
