TUỔI TRẺ HOÀNG VĂN THỤ - Trang 234

[11]

Cơ quan của Thanh niên Cách mệnh đồng chí hội in bí mật ở hải

ngoại.

[12]

Một chức trong quân đội Quốc dân đảng Trung Quốc tương tự như

trung đội trưởng.

[13]

Tên một chức việc đứng đầu xã, trong tổ chức hành chính trước cách

mạng ở Trung Quốc.

[14]

Các loại giấy bạc của thực dân Pháp phát hành ở Đông Dương, đặt tên

theo hình vẽ trên giấy (con công, đầm xoè, cái đỉnh) như thời ấy người ta
thường gọi.

[15]

Sen cháng: Thôn trưởng.

[16]

Tiếng Pháp: Người y tá.

[17]

Bí danh đồng chí Lê Hồng Phong. Đồng chí Lê Hồng Phong người cao

lớn, anh em ở Nam Ninh lúc ấy thường gọi là Vương “cao”.

[18]

Bí danh của đồng chí Lương Vãn

[19]

Tài liệu lưu tại nhà Bảo tàng Khởi nghĩa Bắc Sơn (Lạng Sơn).

[20]

Chức vụ trong quân đội Quốc dân đảng Trung Quốc, coi một đại đội.

[21]

Tổ chức “bảo giáp” của Quốc dân đảng Trung Quốc ở trong làng gồm

một số hộ thành một giáp, môt số giáp thành môt bảo. Tổ chức này có mục
đích rình mò, tố giác lẫn nhau hoặc để dễ bắt phu, bắt lính.

[22]

Thời Pháp thuộc, đàn ông từ 18 tuổi trở lên, hàng năm phải nộp một số

tiền cho Tây, được phát cái giấy đề tên tuổi có lăn dấu ngón tay vào đấy,
gọị là “thẻ thuế thân”. Đi đâu cũng phải mang thẻ trong người, bất chợt bị
khám thì giơ thẻ ra.

[23]

Tiếng Tày là “muối, muối”. Người Việt Bắc có thói quen trộn cỏ và

muối cho trâu ăn. Trâu lạc rừng nhớ muối lại phải quay về.

[24]

Bó Lào, tiếng Tày: vùng mỡ

[25]

Bài hát Nùng của đồng chí Hoàng Văn Thụ (Ty Văn hóa Lạng Sơn sưu

tầm). Mã Thế Vinh dịch.