đạp của ai đó, rồi gò, rồi hàn, rồi cưa, lắp... rồi đánh vòng bi, rồi thử... Mấy
lần thử, chưa ăn thua, nhưng đã nên hình cái máy xay xát có phễu loe lên
hẳn hoi. Trông hay đáo để. Cái máy gì Sơn cũng làm được thật. Nhiều
người ra chợ kéo đến, xem lúc bỏ thóc vào thì cái máy làm thế nào. Nếu có
được cái máy phát điện, chỉ mười ki-lô-oát thôi, chắc máy đã ầm ầm.
Chi được anh em ráp sẵn vào đứng trông cái máy xay xát sắp ra đời. Cả
ngày, Chi cặm cụi. Ừ, nếu được cái máy phát điện, máy xay xát gạo chạy
được chắc xưởng Nam Hưng rầm rộ hẳn lên.
Lại cái máy phát điện, lại một ao ước mới. Biết tầm nã cái máy phát điện
này ở đâu?
Giữa lúc ấy, có tin đồn cánh quân phiệt bên Quảng Tây sắp xuống đánh
cánh quân phiệt Quảng Đông. Thế nào cũng có quân quan qua Long Châu,
nhưng không biết bên nào sẽ tràn qua. Cảnh loạn lạc, người chết như rạ
khắp nơi lại sắp đến. Nhiều người Long Châu đã gồng gánh chạy trốn sang
Lạng Sơn. Nhà giàu thì lật đật ra Ngô Châu xuống thuyền hay đi ca-nô lên
Nam Ninh. Phải thuê hàng trăm bạc mới được một chuyến thuyền. Vô phúc
mà có khi thuê nhầm phải tuyền cướp. Chẳng phải kẻ cướp mà lính huyện
mang súng đi việc công cũng có thể thành kẻ cướp chốc lát. Cướp nổi khắp,
chia đi chặn của từng quãng đường, quãng sông. Ai có việc phải ra ngoài
thành mà còn vẹn toàn về phải đốt vàng hương hú vía.
Bùi lo lắng bàn:
– Tình hình thế này, ta phải dọn lên Nam Ninh. Mà phải lên Nam Ninh
thì mới tìm được mô-tơ lắp máy xay xát chứ ở Long Châu thì đào đâu ra
mô tơ.
Đêm ấy, mọi người bàn tính đến khuya cũng không ngã ngũ. Trong im
vắng, thỉnh thoảng, tiếng súng, tiếng mõ nổi phía làng bên sông, bóng tối
lại rợn lên. Tưởng loạn đã kề cửa! Cứ vài năm, Long Châu lại trải một tao
loạn.
Bùi hay kể lại, những chuyện thảm khốc của Long Châu tám năm trước,
hồi bọn quân phiệt kéo quân đánh nhau quanh Long Châu. Bây giờ Long
