TƯƠNG LAI CỦA MỘT ẢO TƯỞNG - Trang 6

rằng Gót chỉ đơn giản là một sự làm đầy mong ước của con người đã ngày
càng được chú ý và được phổ biến mạnh mẽ.
Hai triết gia đặc biệt gắn liền với lý thuyết này là Ludwig Feuerbach (1804-
1872) và Sigmund Freud (1856-1939).
Công trình chính của Feuerbach là Yếu tính của Kitô giáo (The Essence of
Christianity - 1841), trong đó ông cho rằng ý tưởng về Gót phát sinh từ kinh
nghiệm có thể hiểu được của con người, nhưng đã bị hiểu nhầm lẫn. Tôn
giáo nói chung chỉ đơn giản là sự phóng chiếu bản chất con người vào một
không gian siêu nghiệm ảo. Con người đối tượng hóa những cảm xúc của
chính mình.
Họ giải thích nhầm lẫn kinh nghiệm của họ như là một nhận thức về Gót,
trong khi trong thực tế nó không là gì khác hơn kinh nghiệm về tự bản thân
họ. Vậy Gót phát sinh từ kinh nghiệm con người, nhưng về chính con người,
không về một-gì không con người, như đã nhầm lẫn. Con người gán cho Gót
tất cả những phẩm tính tốt đẹp, và hậu quả là giữ lại và gán cho tự thân con
người tất cả những phẩm tính xấu ác, tạo nên một sự vong thân (alienation).
Gót là sự khao khát của con người được nhân cách hóa.
Chúng ta khao khát có một hữu thể đáp ứng được tất cả những muốn và mơ
của chúng ta - và chúng ta tạo ra một hữu thể, rồi đưa lên thành siêu thể,
giống như vậy. Đối với Feuerbach, lý thuyết loại như Christ sống lại không
gì khác hơn là một tiếng vang từ sâu thẳm con người đòi một trực tiếp an ủi
chắc chắn về sự bất tử cá nhân. Kinh Thánh nói rằng Gót tạo dựng con
người theo hình ảnh của mình; Feuerbach tuyên bố chúng ta tạo dựng Gót
theo hình ảnh của chúng ta; “Con người là đầu, giữa và cuối của tôn giáo”.
Trước sau chỉ có con người. Gót là một sự làm đầy mong ước của con
người, và giữ bằng một ảo tưởng. Trong thế giới tôn giáo, con người đã
không nhận ra rằng khi họ nói về Gót, họ phơi mở những hy vọng và sợ hãi
sâu kín nhất của chính họ.
Lối nhìn “cách mạng” này, có tác dụng lớn trong lịch sử tư tưởng, làm vấn
đề hiện hữu của Gót – từ nay không chỉ ở trong những luận chứng logic giữa
những nhà thần học và triết học, lại thôi không ở trong những mặc khải từ
não thức của một vài cá nhân nào đó, nhưng trên những kinh nghiệm tâm lý