Chẳng dứt trăm tư tưởng
Đối cảnh tâm nhiều vương
Bồ - đề nào đoạn trường!
Sau này, những đệ tử của Lục Tổ giải thích bài kệ như sau: “Nói
Huệ Năng không có bất cứ kỹ năng màu nhiệm nào cũng như nói ý
thức tư tưởng vốn không có, cho nên dù có trăm nghìn ý nghĩ cũng
chẳng cần phải đoạn tuyệt, dụng tâm không tạp nhiễm, không có
tâm phân biệt “người – ta”, hãy như tấm gương phản chiếu vạn vật.
Vì vậy, đối với mọi tình huống ngoại cảnh tựa hồ như tâm ý khơi
lên rất nhiều nhưng thực ra đều ứng theo tâm, đã đạt tới trình độ
vô lượng tri kiến. Người học Phật không cần phải dứt bỏ ý nghĩ vì
như thế là mê chấp vào ý nghĩ phải “dứt bỏ ý nghĩ” rồi. Phải như
hang núi dội lại tiếng vang, tự nhiên như nước chảy thành ngòi. Đạo
lớn Bồ - đề có gì đáng gọi là lâu dài mà nói”.
Ông Móng và bà Hợp ngồi nghe, bèn bảo tôi:
- Nghề nuôi chim của chúng tôi, giống như nghề viết văn của
anh – cũng có lẽ chẳng gì gọi là lâu dài mà nói!
Có lẽ thế chăng? Có lẽ vậy chăng? Nghề nào mà chẳng bạc với
người… Người nào mà chẳng bạc với ta? Chỉ có lòng ta không bạc với
nghề, với người vậy.
2004
