- Vâng, bán. Lúc tối, cháu lẻn vào trong buồng xép cạnh phòng
ngủ của bà chủ, cháu nghe thấy ông chủ nói là đã bán thằng Harry, và
bán cả bác nữa, bác Tom ạ; ngày mai, người buôn nô lệ sẽ đến mang
đi. Ông chủ bảo ông định sẽ cưỡi ngựa đi nơi khác để khỏi phải có
mặt ở nhà lúc ấy.
Nghe vậy, bác Tom sững sờ cả người. Mắt mở thao láo, bác vẫn
giơ hai tay lên trời. Rồi, hình như ý nghĩa những lời nói của Eliza
thấm dần dần từng nấc vào xương tủy bác, bác ngã phịch xuống chiếc
ghế bành đã nát, đầu gục xuống đầu gối. Bác Chloe kêu lên:
- Xin Chúa thương lấy chúng con! Có thể nào tin được không? Bố
nó đây, bố nó đã làm gì khiến ông chủ phải bán đi?
- Bác ấy chẳng làm gì cả, không phải tại thế đâu. Ông chủ không
muốn bán bác, còn bà chủ thì vẫn thảo hiền. Cháu nghe thấy bà bênh
vực, van xin cho các bác và chúng cháu. Nhưng ông chủ trả lời là vô
ích, vì ông nợ người kia một món tiền. Người kia muốn làm gì, ông
cũng phải chịu. Không có tiền trả ngay, đáng lẽ ông phải bán cả gia
sản và tất cả kẻ ăn người làm rồi đi nơi khác sinh sống. Vâng, cháu
nghe thấy ông bảo hoặc là phải bán bác Tom và cháu Harry, hoặc là
bán tất cả. Cái thằng con buôn kia độc ác quá mức. Ông chủ cũng
buồn nhưng giá hai bác được nghe bà chủ nói thế nào! Bà ấy mà
không phải là người ngoan đạo và phúc hậu thì trên đời này không
còn ai đáng được gọi như thế nữa. Bỏ bà ấy mà đi như thế này, thật
cũng là bạc quá, nhưng biết làm thế nào? chính miệng bà thường bảo
một tâm hồn còn quý hơn tất cả vàng bạc trên trái đất, mà thằng bé
nhà cháu lại có một tâm hồn. Nếu cháu để cho người kia bắt nó đi, nó
sẽ sống ra làm sao? Hình như chỉ còn một cách giải quyết, cháu không
làm khác được!
Bác Chloe hỏi chồng:
- Còn bố nó, bố nó kìa, sao bố nó không trốn đi với chị ấy? Hay là
bố nó định chờ cho người ta chở bố nó xuôi dòng sông đến nơi người
da đen làm việc lam lũ, đói khát? Tôi thì thà chết chứ không chịu đi
nơi ấy. Hãy còn kịp đấy, bố nó hãy đi với chị Eliza đi! Bố nó có một tờ
giấy thông hành, có thể đi lúc nào cũng được kia mà. Mau lên, để tôi
sắp sửa áo quần cho.
Bác Tom từ từ ngẩng đầu lên. Bác buồn rầu nhìn tứ phía, rồi nói:
