người đưa về Lạc Dương, giam ở chùa Phổ Thịcho dưỡng bệnh ở đây.
Vương Duy bản tính hiếu Phật, nay bị giữ trong chùa, chỉ suốt ngày tụng
kinh, hoặc là tĩnh tọa, nghĩ tới chuyện Chung Quỳ móc mắt quỷ, nhai quỷ
mà thượng hoàng kể lại dạo nào, cùng là việc Lộc Sơn bị mờ hai mắt mới
rồi, cũng là ứng vào lúc giấc mộng của thượng hoàng. Cứ thế mà suy, thì lũ
giặc quỷ này sắp đến ngày diệt vong, chỉ giận không kịp theo xa giá, để đến
nỗi bị giặc giam giữ ở đây, chẳng biết đến bao giờ mới thấy được mặt rồng.
Đang lúc nghĩ ngợi, nghe người kể về chuyện Lôi Hải Thanh tuẫn tiết ở hồ
Ngưng Bích, bèn hỏi thật cặn kẽ mọi sự, mười phần thương cảm, nhìn trời
cao mà gào khóc. Lại nghĩ tới đám Lê Viên giáo phường, nhiều lần tập
luyện những khúc điệu của Vương, không ngờ giờ phải hầu hạ lũ phản
nghịch, thật là nhục nhã cho chữ nghĩa, nhạc điệu của Vương. Lôi Hải
Thanh, dẫu phải ẩn thân trong đám nhạc công nhưng thường ngày đã khác
người, đúng là bậc trung quân ái quốc, đừng nói phải nghe những lời khoác
lác điên cuồng của kẻ thù mà những điều tai nghe mắt thấy, cũng đủ không
nén nỗi lòng căm phẫn. Lại tưởng tới cảnh hồ Ngưng Bích trong nội cung,
vốn là nơi nghi ngơi của các thiên tử nhà Đường, nay trở thành nơi chè
chén của lũ tội nghịch, thật là không hết nỗi thương tâm. Nghĩ tới đó, tưởng
tới đó, Vương Duy liền lấy ngay giấy bút, viết bài thơ sau:
Muôn bếp đau thương khói vật vờ,
Trăm quan bao thuở được chầu vua?
Hòe thu lá rụng cung hoang vắng,
Ngưng Bích hồ vang tiếng trúc tơ.(1)
1 Nguyên văn: "Vạn hộ thương tâm sinh dã yên; Bách quan hà nhật tái
triều thiên?, Thu hòe diệp lạc không cung lý; Ngưng Bích trì đầu tấu quản
huyền”.
Với bài thơ này, Vương Duy chỉ nói tấm lòng bi thương của mình, chẳng hề
định ngợi ca Lôi Hải Thanh, chẳng hề đưa cho người khác xem. Không ngờ
Lê Viên giáo phường bị Lộc Sơn đưa về Đông Kinh, họ từ lâu đã kính mộ
