thế, nhưng trong bụng thì hẳn là lão ta đang cười thầm về những câu long
trọng như:Requiem aeternam dona eis, Domine, et lux perpetua luceat
eis(6) -Thế nhưng ở đây thì khác hẳn. Làn gió từ cánh đồng hiu hiu thổi về
dọc theo phố Tu vià người ta lót khăn mặt để khiêng một chiếc quan tài mở
ván thiên đi ngược lại chiều gió, trong đó bồng bềnh khuôn mặt trắng màu
cơm, một vành hoa nhỏ sặc sỡ ở trên trán che lấp đôi mí mắt sưng phồng đã
nhắm nghiền. Nàng cũng đã được người ta khiêng đi như vậy.
Ở lối ra khỏi thị trấn mé trái đường cái là một tu viện thời Nga hoàng
Alêchxây Mikhailôvits,là một chiếc cổng thành luôn đóng kín cửa cùng với
những bức tường thành, và đằng sa những bức tường thành thấy bóng lộn
những mái vòm dát vàng của ngôi nhà thờ lớn. Xa hơn nữa, tận cánh đồng
lại là những dãy tường khác, nhưng không cao lắm mà họp thành một ô
vuông rất rộng, bên trong có cả một cánh rừng nhỏ bị những con đường
thẳng băng và dài dằng dặc chia cắt, hai bên đường rải rác đủ loại thánh giá
và mộ chí dưới khác nhau dưới các bụi cây leo, các rặng đoạn và bạch
dương lâu đời. Ở đây cổng lại mở toang, do đó tôi thấy ngay con đường
chính, phẳng phiu, bất tận, Tôi rụt rè cất mũ ra mà bước vào. Sao khuya
khoắt và câm lặng đếnthế. Mặt trăng đã xuống thấp sau những lùm cây,
nhưng bốn chung quanh trong tầm mắt đâu đấy đều thấy rõ mồn một. Giữa
bóng tối trong vắt, toàn bộ khoảng rừng của người đã chết, của những cây
thánh giá và mộ chí, đều vẫn hiện lên rõ rệt với đầy đủ những họa tiết đa
dạng. Gió đã lặng trước lúc bình minh - những đám loang lổ sáng và sẫm
luôn ẩn hiện dưới những rặng cây nay đều đã ngủ im. Nhưng ở phía xa xa
trong khoảng rừng, từ đằng sau ngôi nhà thờ nghĩa trang bỗng có cái gì
thấp thoáng, rồi nó biến thành một cuộn đen ngòm như điên như cuồng vùn
vụt chạy ập lại phía tôi. Tôi thất kinh rạt sang một bên, toàn bộ đầu óc tôi
phút chốc lạnh ngắt đi và co quắp lại...cái gì thế nhỉ? Nó chạy vụt qua và
biến mất hút. Nhưng trong ngực tôi con tim vẫn chưa đập lại được. Và thế
là tôi đành phải tiến lên với con tim đã ngừng đập, mang nó trong mình như
môt bầu trĩu nặng. Tôi biết rõ mình phải đi đâu, tôi vẫn tiến thẳng theo con
đường ấy, và tới tận cuối đường cách bức tường chắn phía sau vài bước th
dừng lại: trước mặt tôi, trên một khoảng đất phẳng phiu, giữa đám cỏ khô
