khoảnh khắc của chàng như một sự giao cảm giữa người sống và vong linh
người chết. Bà là niềm tin, bà là đạo, trong khi chàng là kẻ ngoại đạo,
chàng bất lực không thể tạo dựng được bất cứ một niềm cảm thông nào
giữa quá khứ và hiện tại. Chàng không hiểu được bí mật của cái chết.
Chàng không hiểu người vợ đã mang những hành trang gì đi theo, và không
hiểu thời còn sống giữa chàng và vợ thật sự đã có một mối giao cảm nào.
Nhưng tất cả những giả định vừa qua, cũng chỉ là giả thiết của một người
đọc, một cách đọc. Còn bao nhiêu người, bao nhiêu cách đọc nữa, "mở" ra
như thế, với mớ chữ ngắn ngủi trong lòng bàn tay Kawabata, mà hôm nay,
đời sau, mỗi lần có người "mở" câu chuyện ra đọc, lại tìm thấy một chùm
câu hỏi khác, cho mình và cho nhân thế.
(O-Nobu jizo - Le culte d' O-Nobu, 1925).
Trong sân lữ quán suối nước nóng tọa lạc trên núi có một cây dẻ lớn.
Tượng bồ tát O-Nobu dựng dưới bóng cây.
Theo cuốn niên sử địa phương, O-Nobu mất lúc sáu mươi ba tuổi, năm
Minh Trị thứ năm (1872). Chồng chết năm hăm bốn, nàng ở goá, nghĩa là
trao thân cho khắp lượt thanh niên trong làng, chẳng trừ ai, nàng xử sự
công bằng với tất cả bọn trai tráng miền núi. Và họ củng đồng ý luân phiên
nhau chia sẻ nàng. Các cậu đến thì sẽ được nhập hội sở hữu O-Nobu và khi
lấy vợ, phải ra hội. Nhờ O-Nobu mà những thanh niên trên núi không phải
vượt bảy dặm, trèo đèo, xuống với chị em dưới cảng; nhờ nàng mà những
cô gái sơn cước giữ được trinh nguyên, những người vợ, lòng chung thủy.
Như bọn đàn ông dưới thung lũng phải vượt cầu treo để về làng, đám trai tơ
trong làng đều trở thành đàn ông qua tấm thân O-Nobu.
Thấy truyền thuyết đẹp, hắn đâm ngưỡng mộ O-Nobu. Nhưng bức tượng
bồ tát này lại chẳng có vẻ gì giống người con gái giang hồ xưa. Chỉ thấy lờ
