Thím không phải là người Lỗ Trấn này. Đầu mùa đông năm nọ, nhà
chú Tư cần thay đầy tớ gái; người đưa mối là bà Vệ dẫn thím đến. Hồi đó,
thím vào khoảng hai sáu hai bảy, nước da xanh xao vàng vọt, nhưng hai gò
má còn hồng hào. Thím mặc chiếc quần đen, áo kép màu chàm, ngoài
khoác chiếc áo cánh chẽn màu nguyệt bạch, đầu chít khăn tang. Bà Vệ gọi
thím là thím Tường Lâm, và nói rằng thím là hàng xóm láng giềng bên quê
ngoại bà ta, chồng chết nên mới phải đi ở. Nghe nói thế, chú Tư nhíu đôi
lông mày lại. Thím Tư biết ý chồng không muốn nuôi một người đàn bà
góa trong nhà, nhưng thấy cung cách thím cũng đứng đắn, tay chân vạm
vỡ, lại hiền lành, ít mồm ít miệng, ra người biết chịu khó làm ăn, an phận
thủ thường, nên mặc chồng chau mày thì chau mày, thím Tư vẫn cứ giữ lại.
Trong thời gian ở thử, thấy thím Tường Lâm làm quần quật suốt ngày, có
vẻ như ngồi không thì buồn, sức lực lại khỏe chẳng thua gì đàn ông, cho
nên đến ngày thứ ba thì nhất định thuê hẳn, mỗi tháng năm quan.
Ai cũng gọi thím là thím Tường Lâm cả. Chẳng ai hỏi thím họ gì,
nhưng người đưa mối là người bên Vệ Gia Sơn lại bảo là hàng xóm láng
giềng, nên chắc cũng là họ Vệ thôi. Thím ít nói lắm, có hỏi gì mới nói, mà
nói cũng rất vắn tắt. Mãi đến mười mấy hôm sau, dần dần mới biết rằng,
thím ở nhà còn có bà mẹ chồng cay nghiệt lắm, và một chú em chồng hơn
mười tuổi, đã đi kiếm củi được rồi. Chồng thím chết mùa xuân vừa qua;
anh ấy cũng sống về nghề hái củi, và kém thím những mười tuổi. Về thân
thế thím, người ta chỉ biết có ngần ấy.
Ngày tháng trôi qua rất nhanh. Công việc thím không hề bê trễ, ăn gì
xong bữa thì thôi, đã làm thì làm cật lực, không suy tính thiệt hơn. Ai cũng
khen nhà ông Tư nuôi được một người ở gái siêng năng, lanh lẹn hơn cả
đàn ông nữa. Công việc cuối năm, một mình thím, đảm đương hết, nào là
quét dọn, lau nền nhà, giết gà, mổ ngỗng, thức suốt đêm nấu nướng, sửa
soạn lễ cầu phúc, chẳng phải thuê mướn ai thêm. Thế nhưng thím lại rất lấy
làm hể hả, trên môi thoáng thấy có nụ cười, và mặt mày cũng ngày càng
béo trắng ra.
