nó cũng phải trở về chốn cũ, đem theo người chủ bị mắc chân ở bàn đạp.
Và khi đó, dù đáng sợ đến mấy chăng nữa, bà cũng sẽ thét lên, gục đầu rên
rỉ trên thi thể còn sót lại của đứa con. Bà sẽ cào cấu mặt mũi mình, sỉ vả bản
thân sao cho ông trời trên kia cũng phải xấu hổ, nếu ông ta hiểu nổi những
lời bóng gió. Nhưng rồi lòng bà sẽ thanh thản và bà sẽ chuẩn bị tiếp nhận
cái chết của chính bà với lý trí lạnh lùng, bà chờ nó đến bất cứ giờ nào,
không cần bám lấy cuộc sống trần thế dù trong ý nghĩ. Nhưng xác con bà
không hề tìm thấy, và con ngựa cũng chẳng trở về. Nỗi ngờ vực cứ hành hạ
bà mẹ, mặc dù bà con xung quanh đã bắt đầu quên dần chuyện nọ, bởi lẽ
mọi mất mát đều phôi pha và bị quên lãng với thời gian… Chỉ riêng bà mẹ
là không thể yên lòng và lãng quên. Các ý nghĩ của bà cứ xoay quanh một
chuyện ấy. Con ngựa nó ra sao, yên cương và vũ khí đâu, căn cứ vào mấy
điều ấy có thể gián tiếp xác định điều gì đã xảy ra với con trai bà. Bởi vì có
thể bọn Choang Choang bắt được con ngựa đâu đó ngoài thảo nguyên khi
nó đã kiệt sức, thêm một con ngựa với đủ bộ yên cương cũng là một chiến
lợi phẩm. Nếu vậy, bọn địch sẽ xử con trai bà bị kéo lê theo bàn đạp như thế
nào? Chúng sẽ chôn hay vứt cho quạ rỉa, sói tha? Còn nếu nó sống, nó còn
sống nhờ một phép mầu nào đó? Chúng sẽ đánh con bà đến chết và bằng
cách ấy chấm dứt mọi nỗi đau đớn của nó hay là chúng ném nó ra đồng cỏ,
hay là…? … Lỡ chúng…?
Sự nghi ngờ triền miên không dứt. Khi các thương khách vui miệng kể
chuyện về gã mankur trẻ tuổi mà họ gặp ngoài thảo nguyên, họ đâu ngờ đã
khoét sâu vào trái tim đau thương của bà Ana - Najman. Lòng bà tê tái vì
một linh cảm bất thường, và cái ý nghĩ rằng gã mankur ấy rất có thể là đứa
con mất tích cứ mỗi lúc một choán thêm tâm trí bà. Người mẹ hiểu rằng
mình không tài nào yên tâm khi chưa tìm ra, nhìn thấy gã mankur nọ và tin
rằng gã không phải là con trai mình.
Ở vùng chân núi, nửa là đồng cỏ này, nơi bộ tộc Najman đóng trại mùa
hè, có mấy dòng suối chảy qua. Suốt đêm bà Ana - Najman lắng nghe tiếng
suối chảy róc rách, cái tiếng nước suối róc rách, ít hoà điệu với tâm trạng
bồn chồn của bà ấy, nói gì với bà? Bà muốn yên lòng. Bà muốn nghe cho đã
tiếng nước chảy mạnh, trước khi lên đường ra thảo nguyên Sarozek hoang
