Tất cả bắt đầu từ đấy, Edigej thấy chán làng quê. Hồi trước ở đây, trên
khu gò đất sát ven biển này có năm chục hộ chuyên làm nghề đánh cá ngoài
biển Aral, mọi người sống trong hợp tác xã. Bây giờ chỉ còn mười ngôi nhà
làm bằng đất, đứng dưới bờ dốc. Nam giới không còn một ai – chiến tranh
đã quét sạch họ, cả người già lẫn trẻ con. Một số đã bỏ đi làm ăn ở các nông
trang hoặc trại chăn nuôi nơi khác, để khỏi chết đói. Hợp tác xã tan vỡ,
chẳng còn ai đi biển.
Ukubala cũng đã có thể bỏ về quê mình, chị vốn sinh ra ở các bộ tộc
miền thảo nguyên. Người nhà của chị đã đến đây rủ chị về chốn cũ. Họ bảo,
thời buổi khó khăn này, chị cứ trở lại quê cũ chờ đợi, nếu Edigej sống sót
trở về, sẽ không ai dám giữ chân chị, chị cứ việc quay lại làng chài
Zhangeldi. Nhưng Ukubala cự tuyệt – Tôi sẽ chờ chồng. Tôi đã mất đứa
con. Nếu nhà tôi sống sót trở về, ít ra phải để anh ấy còn thấy người vợ của
mình. Ở đây tôi không chỉ có một mình, còn người già, trẻ nhỏ, tôi sẽ giúp
đỡ họ, cùng họ chịu đựng đến cùng.
Chị đã hành động đúng. Riêng Edigej từ ngày đầu tiên đã bảo rằng bây
giờ anh không thể ở lại đây, ngay cạnh biển, mà lại không làm việc gì. Về
điểm này, anh cũng đúng. Những người thân của Ukubala đến thăm Edigej
nhân dịp anh trở về đã mời vợ chồng anh tới vùng quê nọ. Anh chị hãy tới
sống ít lâu với chúng tôi, bên các đàn cừu ở vùng thảo nguyên – họ nói. –
Khi nào khoẻ hẳn anh sẽ làm một việc gì đấy, chăn cừu chẳng hạn… Edigej
cảm ơn nhưng không đồng ý, anh hiểu rằng mình sẽ là gánh nặng cho họ. Ở
chơi vài ngày thì chẳng sao, nhưng sau đó, nếu anh không làm việc được thì
ai còn cần đến anh?
Thế rồi mùa xuân năm ấy hai vợ chồng ra đi. Họ còn trẻ, hiện thời chưa
có gì níu chân họ. Thời gian đầu, họ ngủ ở các nhà ga khác nhau. Nhưng
công việc thích hợp thì vẫn chưa tìm được, chỗ ăn ngủ lại càng gay go. Gặp
đâu sống đấy, tình cờ kiếm được việc gì trên tuyến đường sắt thì làm việc
đó. Dạo ấy Ukubala đã giúp anh đắc lực – chị trẻ, khoẻ, giành phần lớn
công việc để làm. Edigej trông bề ngoài là một người đàn ông khoẻ mạnh,
xin nhận khoán công việc bốc giở hàng hoá, anh nhận việc là chính, còn
làm thì Ukubala gánh vác cả.
