Anglica và một phụ nữ da trắng có khuôn mặt bị cháy nắng một nửa quản
lý. Cả hai người họ đều nói tiếng Setswana, thứ tiếng không phổ biến,
nhưng họ nhất quyết dạy chúng tôi bằng tiếng Anh dù cho có phải đánh đập
để đẩy tiếng mẹ đẻ của chúng tôi ra ngoài sân chơi.
Phía bên kia đường là sự khởi đầu của vùng đất đai rộng lớn chạy thẳng
tới Kalahari. Nó là mảnh đất không có nét gì nổi bật, lộn xộn với những cây
gai lùn. Trên những cành cây cao có những chú chim mỏ rừng với những
cái lông đuôi dài kéo lê. Nó là một thế giới dường như không có điểm cuối,
và tôi nghĩ trước kia hắn Châu Phi rất khác. Mảnh đất không có điểm tận
cùng. Một người có thể đi bộ hay cưỡi ngựa mãi mãi, và anh ta sẽ không
bao giờ tới được bất cứ đâu.
Bây giờ tôi sáu mươi tuổi và không nghĩ Chúa trời muốn tôi sống lâu
hơn nữa. Có lẽ tôi sẽ sống được thêm vài năm nữa, nhưng tôi nghi ngờ
chuyện này. Tôi gặp bác sĩ Moffat tại Bệnh viện Hà Lan Cải cách ở
Mochudi để kiểm tra sức khỏe. Chỉ bằng việc nghe lồng ngực ông ấy đã
biết tôi từng là một thợ mỏ và nói rằng những hầm mỏ có nhiều cách khác
nhau để làm tổn thương một người đàn ông. Khi ông ấy nói, tôi nhớ tới một
bài hát mà những người thợ mỏ Sotho thường hát. Họ hát rằng: “Những
khu mỏ ăn thịt người. Ngay cả khi bạn đã rời khỏi nó, những khu mỏ có thể
vẫn đang ăn thịt bạn”. Tất cả chúng ta đều biết đó là sự thực. Bạn có thể bị
chết do đá rơi hoặc bạn có thể bị giết sau đó, khi mà việc đi vào lòng đất
chỉ còn là một kỷ niệm hoặc thậm chí bạn sẽ gặp ác mộng lúc nửa đêm.
Những hầm mỏ sẽ lấy lại những gì chúng mất. Giờ đây chúng đang lấy lại
từ tôi. Vì thế tôi không ngạc nhiên gì khi nghe bác sĩ Moffat nói.
Một số người không thể chịu nổi tin này. Họ cho rằng mình sẽ sống mãi
mãi và họ khóc lóc kêu gào khi phát hiện ra thời điểm của mình đang tới
gần. Tôi không cảm thấy như thế, và tôi không nhỏ nước mắt khi bác sĩ báo
tin. Điều duy nhất làm tôi buồn là tôi sẽ phải rời xa Châu Phi khi tôi chết.
Tôi yêu Châu Phi như yêu cha mẹ mình, khi chết rồi tôi sẽ nhớ mùi của
Châu Phi, vì bất cứ nơi nào tôi sắp tới sẽ không có mùi, không có vị.
