cung cấp cho mình trong năm. Do đó khi có tuyển dụng lái xe tải làm việc
ngoài biên giới tôi đã theo họ và họ đặt tôi lên một cái cân, nghe lồng ngực
và bắt tôi leo lên leo xuống một cái thang trong mười phút. Sau đó một
người đàn ông nói tôi sẽ trở thành một thợ mỏ giỏi và họ ghi tên tôi vào
một mảnh giấy. Họ hỏi tên ông chủ của tôi và hỏi liệu tôi đã từng có vấn đề
với cảnh sát chưa. Tất cả chỉ có vậy.
Ngày hôm sau tôi tiếp nhận một chiếc xe tải. Tôi có một chiếc hòm mà
bố mua cho tôi ở cửa hàng của người Ấn Độ. Tôi chỉ có một đôi giầy, một
chiếc áo sơ-mi rộng và vài cái quần đơn giản, ít thịt khô thỏi mà mẹ làm
cho. Đấy là tất cả những gì tôi có. Tôi để cái hòm lên nóc xe tải và rồi tất cả
mọi người trong gia đình tới tiễn tôi bắt đầu hát. Những người phụ nữ khóc
lóc và chúng tôi vẫy tay tạm biệt. Những thanh niên thường cố gắng không
khóc hay tỏ ra buồn bã, nhưng tôi biết tất cả trái tim chúng tôi đã giá lạnh.
Mất mười hai tiếng để đến Johannesnburg vì ngày đó đường xá gồ ghề
và nếu xe tải chạy quá nhanh có thể bị gãy trục. Chúng tôi đi qua tây
Transvaal, đi qua hơi nóng, bị nhốt trong xe tải như những con gia súc.
Cách mỗi tiếng người lái xe sẽ dừng lại và đi vòng ra phía sau đưa những bi
đông nước đã được họ đổ đầy ở mỗi thị trấn chúng tôi đi qua. Các bạn chỉ
được phép cầm bi-đông vài giây và trong thời gian đó cố uống càng nhiều
nước mình có thể. Những người đã trải qua hành trình này lần thứ hai hoặc
lần thứ ba đều biết chuyện này và họ có những chai nước để chia sẻ nếu
bạn bị khát khô. Tất cả chúng tôi cùng ở Botswana, và một người không thể
thấy nổi một nạn dân Botswana.
Những người đàn ông lớn tuổi nói rằng bây giờ họ phải ký nhận làm việc
cho các hầm mỏ, họ không còn là những cậu bé nữa đâu. Họ nói rằng
chúng tôi sẽ thấy ở Johannesburg những việc mà chúng tôi chưa bao giờ
nghĩ là chúng có thực, và nếu chúng tôi yếu ớt hoặc ngu ngốc, hay nếu
chúng tôi không làm việc thực sự chăm chỉ thì kể từ giờ trở đi cuộc đời của
chúng tôi sẽ chẳng có gì ngoài sự đau đớn. Họ nói chúng tôi sẽ thấy sự độc
ác và sự yếu đuối, nhưng nếu chúng tôi bám lấy một người Botswana và
làm việc như những người lớn tuổi hơn thì chúng tôi sẽ sống sót. Tôi nghĩ
