VẬT LÝ THIÊN VĂN CHO NGƯỜI VỘI VÃ - Trang 34

Không ai biết chắc điều này. Việc đo đạc rất khó khăn vì các sao cô lập thì
quá mờ không thể phát hiện đơn lẻ được. Chúng ta phải trông cậy vào khả
năng dò ra chút ánh sáng mờ nhạt hợp thành từ tia sáng của tất cả các sao
cộng lại. Trên thực tế, việc quan sát các cụm giúp ta dò ra các chút ánh sáng
ấy trong quãng giữa các thiên hà, nó gợi ý rằng có thể số sao lang thang vô
gia cư cũng bằng số sao có bên trong bản thân các thiên hà.

Châm thêm dầu vào cuộc thảo luận này, chúng ta còn (dù không tìm

kiếm) phát hiện thấy hơn một tá siêu tân tinh (supernova) đã phát nổ cách rất
xa những nơi mà ta cho rằng là thiên hà “chủ nhà” của chúng. Ở những thiên
hà bình thường, cứ mỗi ngôi sao phát nổ theo cách này, thì có hàng trăm
nghìn cho tới một triệu sao sẽ không phát nổ, do đó siêu tân tinh biệt lập có
thể làm lộ toàn bộ quần thể những ngôi sao chưa được dò thấy. Siêu tân tinh
là những sao đã tự mình nổ tung thành từng mảnh và, trong quá trình ấy, đã
tạm thời (trong hơn vài tuần) tăng độ sáng của chúng lên một tỉ lần, làm cho
chung có thể được nhìn rõ từ khắp vũ trụ. Nếu một tá siêu tân tinh vô gia cư
là con số khá nhỏ, thì vẫn còn nhiều siêu tân tinh hơn đợi chờ ta khám phá,
vì hầu hết công cuộc tìm kiếm chúng sẽ, một cách rất hệ thống, giám sát số
thiên hà đã biết chứ không phải các không gian trống.

Còn nhiều điều đáng nói về cụm thiên hà hơn là chỉ những thiên hà cấu

thành nên cụm và các ngôi sao bướng bỉnh. Việc đo đạc bằng kính viễn vọng
nhạy với tia X đã hé lộ một đám khí liên các cụm, tràn lấp không gian, và có
nhiệt độ lên tới hàng chục triệu. Khí này quá nóng đến nỗi nó phát sáng
mạnh trong phần tia X của phổ. Chính chuyển động của các thiên hà giàu
khí xuyên qua trung gian này rồi sẽ ép buộc chúng từ bỏ khả năng hình
thành sao mới. Điều này giải thích mọi chuyện. Nhưng khi bạn tính toán
tổng khối lượng hiện diện trong đám khí bị làm nóng này, ở hầu hết cụm
thiên hà nó vượt quá khối lượng của tất cả thiên hà trong cụm đến gấp mười
lần. Tệ hơn, các cụm tràn ngập vật chất tối, mà thật tình cờ vật chất tối là thứ
chứa đựng đến gấp mười lần khối lượng của mọi thứ khác. Nói cách khác,
nếu kính viễn vọng quan sát được khối lượng thay vì ánh sáng, thì thiên hà

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.