Cụ nhắm hai mắt lại, nghỉ ngơi. Cả ba giữ ý đứng lên và lặng lẽ rút lui
để người già yên giấc.
Qua cổng Cầu Sung một trăm mét là tới Cầu Đá trong và một trăm
mét nữa là tới Cầu Đá ngoài. Từ đây đã có thể coi là địa phận làng Cao.
Thủa ấu thơ của Tân, những cầu đá này vẫn nổi tiếng là có ma thiêng.
Phiên chợ Rồng nào người ta chẳng khấn vái ở cầu đá trong và cầu đá
ngoài. Có người chỉ thắp hương. Có người đặt thờ nải chuối, phẩm oản
hoặc có khi là cái bánh đa với một cái kẹo vừng. Ngày nay hai cầu đều
chẳng còn, đường mở to ra cho ô tô đi lại dễ dàng và mỗi mùa nước lũ
chẳng ai phải vén quần lội ì oạp.
Bao dấu tích ngày xưa hằn lại trong ký ức người lớn tuổi và Tân lặng
lẽ vừa bước đi vừa triền miên suy nghĩ. Lũy tre trúc làng Cao cũng chẳng
còn vì giờ đây thôn xóm phình ra, nhà nhà chen chúc nhau vượt khỏi cả
khuôn viên đất đai các cụ ngày xưa khoanh vùng làm biên giới. Đời người
chí ít cũng phải có một lần mơ ước tới cõi tiên phật hoặc giả là cuộc đời
thường nhưng cùng với nó là biết bao ấm êm hạnh phúc. Những ngày Cách
mạng Tháng Tám, Tân vừa mới lớn lên nghe những chuyện bên Nga, bên
Nhật mà trí tưởng tượng cứ lởn vởn ở lưng chừng trời. Tới những ngày hòa
bình sau Điện Biên ai mà chẳng nghĩ sung sướng đến nơi rồi. Chủ nghĩa xã
hội đang phi nước kiệu về tới tận khóm tre làng Kim Trang kia rồi. Niềm
tin lãng mạn và hồn nhiên ấy đem cho ta sự sống đến hôm nay, góp cho ta
sức mạnh mười năm đánh Mỹ, an ủi động viên ta vượt bao gian nguy của
chặng đường dài.
Nhưng giờ đây không còn như thế được nữa. Chẳng một ai dễ dàng tin
vào cõi thần tiên ở đâu đâu mà có thể quên đi thực tế bụng mình đang đói.
Cụ Tuần nói đúng! - Chớ có lạm dụng lòng tin của người dân! Đột ngột
luồng suy nghĩ lóe lên trong Tân. Ai bắt ta phải nhảy ra đứng mũi chịu sào?
Mình hoàn toàn có quyền nghỉ ngơi. Mình hoàn toàn có quyền chẳng phải
làm gì cả sau gần bốn mươi năm ra đi mà may sao lại tròn vẹn trở về. Rồi
