VÌ SAO CÁC QUỐC GIA THẤT BẠI: NGUỒN GỐC CỦA QUYỀN LỰC, THỊNH VƯỢNG VÀ NGHÈO ĐÓI - Trang 113

chủ chuyên chế thống trị khắp thế giới xuyên suốt phần lớn lịch sử. Dưới
các thể chế chính trị chuyên chế như ở Bắc Triều Tiên và châu Mỹ La-tinh
thời thuộc địa, những người có thể sử dụng quyền lực này sẽ có khả năng
thiết lập các thể chế kinh tế làm giàu cho chính bản thân họ và củng cố
quyền lực trong khi xã hội phải chịu tổn thất. Trái lại, những thể chế chính
trị trong đó quyền lực được phân phối rộng rãi trong xã hội và có giới hạn
là những thể chế đa nguyên. Thay vì đặt vào một cá nhân duy nhất hay một
nhóm thu hẹp, quyền lực chính trị được đặt vào một liên minh rộng rãi hay
nhiều nhóm.

Rõ ràng có mối quan hệ mật thiết giữa tính đa nguyên và các thể chế

kinh tế dung hợp. Nhưng điểm mấu chốt để hiểu lý do tại sao Nam Triều
Tiên và Hoa Kỳ có các thể chế kinh tế dung hợp không phải chỉ là các thể
chế chính trị đa nguyên mà còn là các nhà nước hùng mạnh và đủ tập trung
của họ. Sự tương phản rõ rệt là với đất nước Somalia ở Đông Phi. Như ta sẽ
thấy về sau trong quyển sách này, quyền lực chính trị ở Somalia từ lâu đã
được phân phối rộng rãi - gần như đa nguyên. Trên thực tế, không có một
nhà nước thực sự có thể kiểm soát hay phê chuẩn mọi hành động của dân
chúng. Xã hội bị chia cắt thành nhiều bè phái đối lập không thể chế ước lẫn
nhau. Quyền lực của một phe phái này chỉ được hạn chế bằng súng ống của
một phe phái khác. Sự phân phối quyền lực này không dẫn đến các thể chế
dung hợp, mà chỉ mang lại sự hỗn loạn, và nguyên nhân gốc rễ của nó là
tình trạng thiếu tập trung chính trị và thiếu khả năng thực thi luật pháp và
trật tự của nhà nước Somalia để nâng đỡ các hoạt động kinh tế, thương mại,
hay ngay cả nền an ninh cơ bản của dân chúng.

Max Weber, người mà chúng ta đã gặp trong chương trước, đã đưa ra

định nghĩa nổi tiếng nhất và được chấp nhận rộng rãi về nhà nước, đồng
nhất nó với “độc quyền bạo lực chính thống” trong xã hội. Không có sức
mạnh độc quyền và mức độ tập trung quyền lực này, nhà nước không thể
đóng vai trò cưỡng chế thực thi pháp luật và trật tự, huống hồ là cung cấp
các dịch vụ công hay khuyến khích và điều tiết các hoạt động kinh tế. Khi

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.