Những lý thuyết đó không giúp giải thích một cách thỏa đáng cho mô thức
về sự cách biệt giàu nghèo rõ rệt trên thế giới: đó là quá trình phân hóa kinh
tế bắt đầu với cuộc Cách mạng công nghiệp ở Anh vào thế kỷ 18 và 19 rồi
lan sang Tây Âu cũng như các thuộc địa định cư của người châu Âu; sự
phân hóa dai dẳng giữa các vùng khác nhau ở châu Mỹ; tình trạng đói
nghèo của châu Phi hay Trung Đông; sự phân hóa giữa Đông và Tây Âu;
và sự chuyển hóa từ đình trệ sang tăng trưởng và đôi khi là sự kết thúc đột
ngột của một quá trình tăng trưởng nhanh chóng. Lý thuyết thể chế của
chúng tôi có thể giải thích được những mô thức này một cách thỏa đáng.
Trong các chương còn lại, chúng ta sẽ thảo luận chi tiết hơn cách thức
vận hành của lý thuyết thể chế, được minh họa bằng một loạt các hiện
tượng mà lý thuyết này có thể giải thích. Các hiện tượng này trải dài từ
nguồn gốc của cuộc Cách mạng thời kỳ Đồ đá mới cho đến sự sụp đổ của
một số nền văn minh, mà nguyên nhân là do những giới hạn nội tại đối với
sự tăng trưởng trong các thể chế chiếm đoạt, hoặc do những bước tiến hạn
chế hướng tới tính dung hợp đã bị đảo ngược.
Chúng ta sẽ thấy cách thức và lý do các biện pháp hướng tới các thể
chế chính trị dung hợp đã được tiến hành như thế nào trong cuộc Cách
mạng Vinh quang ở Anh. Chúng ta sẽ xem xét cụ thể hơn những vấn đề sau
đây:
• Các thể chế dung hợp đã xuất hiện như thế nào từ sự tương tác của
thời điểm quyết định do hoạt động thương mại Đại Tây Dương tạo ra và
bản chất của các thể chế của nước Anh trước đó.
• Các thể chế này tồn tại dai dẳng như thế nào và được củng cố ra sao
để đặt nền móng cho cuộc Cách mạng công nghiệp, một phần nhờ vào vòng
xoáy đi lên và một phần nhờ vào những yếu tố ngẫu nhiên may mắn.
• Nhiều chế độ cai trị bằng các thể chế chuyên chế và chiếm đoạt đã
kiên trì chống lại sự lan truyền các công nghệ mới hình thành từ cuộc Cách
