đeo tay làm từ răng nanh và xương hươu cũng như vỏ ốc. Những người
khác được chôn cất mà không có những trang sức này. Vỏ ốc và đá khoáng
obsidian được mua bán, và việc kiểm soát hoạt động mua bán này có thể là
nguồn tích lũy quyền lực và bất bình đẳng. Bằng chứng sâu xa hơn về cách
biệt giàu nghèo kinh tế và chính trị xuất phát từ khu vực người Natufian ở
Ain Mallaha, ngay phía bắc biển Galilee. Nằm giữa một tập hợp khoảng 50
căn nhà gỗ và hố bẫy thú, rõ ràng được dùng để làm nhà kho lưu trữ, có
một tòa nhà trát vữa nằm gần một khu trung tâm sáng sủa hơn. Tòa nhà này
gần như chắc chắn là nhà của một vị thủ lĩnh. Trong những ngôi mộ ở khu
khai quật, có một vài phần mộ được xây dựng công phu tỉ mỉ hơn, và cũng
có bằng chứng về việc thờ cúng xương sọ, có thể biểu thị cho sự thờ cúng
tổ tiên. Việc thờ cúng này phổ biến khắp khu vực người Natufian sinh sống,
nhất là ở Jericho. Bằng chứng phổ biến từ khu vực người Natufian cho thấy
rằng đây có thể là những xã hội có các thể chế tinh vi để quyết định sự kế
thừa quyền lực. Họ tham gia vào hoạt động thương mại với những vùng đất
xa xôi và có các hình thức tôn giáo phôi thai cũng như thứ bậc chính trị.
Sự xuất hiện của giới quyền thế chính trị có thể dẫn đến sự chuyển đổi
sang lối sống định cư và sau đó là hoạt động nông nghiệp. Như các khu vực
người Natufian sinh sống cho thấy, lối sống định cư không nhất thiết có
nghĩa là trồng trọt và chăn nuôi. Dân chúng có thể an cư nhưng vẫn kiếm
sống bằng cách săn bắn và hái lượm. Suy cho cùng, “Mùa hạ dài” làm cho
những giống cây dại trở nên phong phú hơn, và việc săn bắt hái lượm có
thể trở nên hấp dẫn hơn. Hầu hết mọi người có thể khá hài lòng với cuộc
sống ở mức tối thiểu dựa vào săn bắt hái lượm không đòi hỏi nhiều công
sức nỗ lực. Ngay cả đổi mới công nghệ cũng không nhất thiết dẫn đến gia
tăng sản lượng nông nghiệp. Trên thực tế, chúng ta biết rằng một phát minh
công nghệ lớn, việc áp dụng rìu thép của thổ dân châu Úc được gọi là Yir
Yoront, đã không dẫn đến sản lượng gia tăng mà còn làm nó chựng lại, vì
nó làm cho các yêu cầu tối thiểu được đáp ứng một cách dễ dàng, do vậy
không tạo ra động cơ khuyến khích làm việc nhiều hơn.
