sau Công nguyên (SCN). Khi ấy, một mô hình chính trị mới ra đời, đặt nền
móng cho thời kỳ cổ đại từ năm 250 đến 900 SCN. Thời kỳ này đánh dấu
sự nở rộ của nền văn hóa và văn minh Maya. Nhưng nền văn minh tinh xảo
hơn này rồi cũng sụp đổ theo dòng thời gian 600 năm sau. Cho đến lúc
những kẻ chinh phục người Tây Ban Nha xuất hiện vào đầu thế kỷ 16, các
đền đài và thành quách vĩ đại của phần lớn khu vực người Maya như Tikal,
Palenque và Calakmul xa mờ dần trong rừng thẳm, không được phục hồi
mãi cho đến thế kỷ 19.
Các thành phố Maya chưa bao giờ thống nhất thành một đế chế, tuy
nhiên một vài thành phố vẫn thuần phục những thành phố khác, và xem ra
họ thường hợp tác với nhau, nhất là trong chiến tranh. Mối liên hệ chính
giữa các thành bang trong khu vực, mà chúng ta có thể nhận ra 50 thành
bang trong số đó thông qua ký tự riêng của họ, thể hiện qua việc dân chúng
nói khoảng 31 ngôn ngữ Maya tuy khác nhau nhưng liên quan mật thiết với
nhau. Người Maya phát triển một hệ thống chữ viết, và có ít nhất 15 nghìn
di cảo bút tích của họ còn để lại, mô tả nhiều khía cạnh trong cuộc sống
giới quyền thế và của nền văn hóa cũng như tôn giáo. Họ cũng có lịch pháp
tinh vi để tính ngày tháng, được gọi là lịch Long Count. Nó rất giống với
lịch của chúng ta ngày nay ở chỗ năm được bắt đầu bằng một ngày cố định,
và lịch này được tất cả các thành phố Maya sử dụng. Lịch Long Count bắt
đầu vào năm 3114 TCN, dù vậy, ta không biết tầm quan trọng người Maya
gán cho năm này là gì, vốn rất xa xưa trước khi xuất hiện bất kỳ xã hội nào
tương tự như xã hội Maya.
Người Maya là những người thợ xây dựng khéo léo đã độc lập phát
minh ra xi-măng. Các công trình kiến trúc và bút tích của họ cung cấp
những thông tin quan trọng về quỹ đạo của các thành phố Maya, vì họ
thường ghi lại các sự kiện theo niên đại căn cứ theo lịch Long Count. Tìm
hiểu tất cả các thành phố Maya, các nhà khảo cổ có thể đếm xem có bao
nhiêu công trình kiến trúc đã được hoàn thành vào những năm cụ thể. Chỉ
có một vài đài kỷ niệm ghi niên đại ứng với năm 500 SCN. Ví dụ, năm theo
