pháo đài nhằm bảo vệ biên giới phía bắc của Anh vào năm 85 SCN. Một
trong những pháo đài lớn nhất trong số đó là ở Vindolanda, cách 35 dặm về
phía tây Newcastle và được mô tả trên bản đồ 11 về phía tây bắc Đế quốc
La Mã. Về sau, Vindolanda được sáp nhập vào bức tường thành phòng thủ
dài 85 dặm mà hoàng đế Hadrian xây dựng, nhưng vào năm 103 SCN, khi
vị sĩ quan chỉ huy 100 binh sĩ Candidus đóng quân ở đó, nơi ấy chỉ là một
pháo đài biệt lập. Candidus tham gia cùng với bạn ông, Octavius, cung cấp
lương thực cho binh sĩ đồn trú La Mã; ông viết thư cho Octavius và nhận
được hồi âm như sau:
Octavius gửi lời chào người anh em Candidus,
Tớ đã nhiều lần viết thư cho cậu rằng tớ đã mua khoảng 5.000 modii
bông lúa, vì thế tớ cần tiền mặt. Trừ khi cậu gửi cho tớ một ít tiền mặt, ít
nhất là 500 denarii, bằng không tớ sẽ mất số tiền tớ đã đặt cọc, khoảng 300
denarii, và tớ sẽ ngượng lắm. Vì thế, tớ xin cậu hãy gửi tiền cho tớ càng
sớm càng tốt. Những tấm da cậu viết là ở Cataractonium mà cậu gửi cho tớ
và chiếc xe kéo như cậu đã viết trong thư. Tớ sẵn sàng nhận chúng, ngoại
trừ tớ không chịu trách nhiệm về việc gia súc bị thương vì đường xấu. Hãy
lo liệu với Tertius về số tiền 8½ denarii mà cậu ấy nhận được từ Fatalis.
Cậu ấy chưa gửi vào tài khoản của tớ. Nhớ gửi tiền cho tớ để tớ có lúa mà
đưa vào sân đập đấy nhé. Gửi lời chào Spectacus và Firmus.
Tạm biệt.
Quan hệ thư từ giữa Candidus và Octavius minh họa một vài khía
cạnh đáng kể của sự thịnh vượng kinh tế ở nước Anh thuộc La Mã: Nó
phơi bày một nền kinh tế tiền tệ với các dịch vụ tài chính. Nó cho thấy sự
xuất hiện của đường sá đã được xây dựng, cho dù đôi khi ở vào tình trạng
xấu. Nó bộc lộ sự hiện diện của một hệ thống ngân sách, huy động thuế để
trả lương cho Candidus. Rõ ràng nhất, nó cho thấy cả hai người đều biết
chữ và có thể tranh thủ các loại dịch vụ bưu điện. Nước Anh thuộc La Mã
cũng hưởng lợi từ việc sản xuất đại trà đồ gốm chất lượng cao, nhất là ở
