Nền kinh tế đối ngẫu của Nam Phi chấm dứt vào năm 1994, nhưng
không phải vì những lý do mà Sir Arthur Lewis đã đưa ra trong lý thuyết
của ông. Không phải quá trình kinh tế phát triển tự nhiên đã chấm dứt sự
phân biệt màu da và xóa bỏ vùng đất “Quê hương”. Chính người da đen
Nam Phi đã phản đối và đứng dậy chống lại một chế độ không công nhận
những quyền lợi cơ bản của họ và không chia sẻ những lợi ích tăng trưởng
kinh tế với họ. Sau cuộc nổi dậy Soweto vào năm 1976, các cuộc phản đối
trở nên có tổ chức hơn, mạnh mẽ hơn và cuối cùng đã lật đổ nhà nước phân
biệt chủng tộc. Chính sức mạnh của những người da đen đã dám tổ chức và
nổi dậy mà cuối cùng nền kinh tế đối ngẫu Nam Phi đã bị chấm dứt theo
cùng một cách thức mà thế lực chính trị của người Nam Phi da trắng đã
dùng để tạo ra nền kinh tế đối ngẫu đó lúc ban đầu.
SỰ PHÁT TRIỂN BỊ ĐẢO NGƯỢC
Sự cách biệt giàu nghèo trên thế giới tồn tại ngày hôm nay là bởi vì
trong thế kỷ 19 và 20 một số quốc gia có thể tận dụng Cuộc Cách mạng
công nghiệp cùng các công nghệ và phương pháp tổ chức mà cuộc cách
mạng này đem lại, trong khi các quốc gia khác thì không. Thay đổi công
nghệ chỉ là một trong những yếu tố dẫn đến thịnh vượng, nhưng có lẽ là
yếu tố quyết định nhất. Những quốc gia không thể tận dụng công nghệ mới
thì cũng không thể hưởng lợi từ những yếu tố giúp tăng trưởng khác. Như
chúng tôi đã minh họa trong chương này và chương trước, thất bại này bắt
nguồn từ các thể chế chiếm đoạt, là hệ quả của việc kéo dài các chế độ
chuyên chế hoặc do nhà nước thiếu tập quyền. Nhưng chương này cũng cho
thấy trong nhiều trường hợp, các thể chế chiếm đoạt gây ra sự nghèo đói tại
các quốc gia này được áp đặt, hay ít nhất là được gia tăng, bởi chính quá
trình đã giúp kích thích sự tăng trưởng của châu Âu: sự bành trướng thuộc
địa và thương mại châu Âu. Thật vậy, nguồn lợi nhuận của các đế chế thuộc
địa châu Âu thường phụ thuộc vào việc phá hủy các thể chế chính trị độc
lập và nền kinh tế bản địa trên khắp thế giới, và phụ thuộc vào sự hình
thành các thể chế chiếm đoạt ngay từ cấp cơ sở, như đã xảy ra trên các đảo
