Cức Châu [2], quả như tên gọi, gai mọc thành bụi, cỏ dại không cao.
Vương triều Đại Ninh từ khi lập quốc đến nay đã hơn hai trăm năm, bốn
biển thái bình, chín châu yên ấm. Chỉ riêng Cức Châu là nghèo khổ khó
khăn như xưa, so với chốn Giang Nam giàu có thì như trời và đất, làm cho
bao đời thứ sử đều vắt óc suy nghĩ cho thấu suốt. Cảnh bần cùng này từ lúc
khai thiên lập địa đã quấn lấy nơi đây, đất nước gốc nông nghiệp hi vọng
nhất là mưa thuận gió hoà, một cơn mưa đúng thời vụ lúc sang xuân, một
trận tuyết báo điềm lành vào đông chí, thế thì ngũ cốc được mùa, quốc thái
dân an. Mà Cức Châu vẫn luôn thiếu nước, Long vương gia dường như
cũng không dừng bước nghỉ chân, đất đai cằn cỗi đến mức hầu như không
có gì, mười cân [3] hạt giống gieo trồng vất vả lắm chỉ thu hoạch được năm
cân, những cây trồng chính cũng chỉ là dưa và đậu. Trời đã định là số bần
hàn thì sức người dù cần mẫn mấy cũng không thắng nổi ông trời.
Rời kinh vào ngày hạ mát mẻ, hãy còn nhớ đóa hoa đào nở rạng rỡ
trước viện, bông hoa súng trong ao khó khăn lắm mới tách ra một cánh
nhọn. Hạ kiệu lần nữa, mới ngẩng đầu lên, hai mắt đã bị vầng thái dương
như quả cầu lửa rọi sáng không mở ra được, mảnh đất dưới chân khô cằn
đến mức nứt nẻ thành những vệt xấu xí một đường lại một đường giăng
khắp mọi nơi. Đất màu vàng, bụi cát bay tán loạn trong không trung, tòa
thành cũ nát đứng lặng sau vùng trũng hoàng thổ, thấp thoáng trong nền
màu vàng đất. Ánh mặt trời chói mắt, lưng ướt một mảng mồ hôi lớn, quan
bào mới tinh ướt nhẹp dính vào cơ thể, cả người như phần thịt làm nhân
bánh bao bị đặt trong lồng hấp mà chưng, ngay đến hơi thở hít vào cũng
nóng hầm hập, đầu Thôi Minh Húc quay cuồng.
Đường xá mệt nhọc lại thêm không quen với khí hậu, vị quan mới
nhậm chức còn chưa một lần thăng đường, Thôi Minh Húc đã ngã bệnh.
Đầu choáng mắt hoa, tứ chi mềm nhũn, xương cốt cả người chỉ hét một
tiếng cũng muốn rụng rời, hắn ngọ ngoạy muốn bò ra gọi người, mở miệng
cả buổi ấy vậy mà không khạc ra được một chữ, cuống họng vừa khát vừa
đau, giống như muốn bốc khói đến nơi. Nơi đây không có đám thái y diệu
