lão nhiều hơn - «bác Frosa» như tôi thường gọi. Bà cụ hỏi tôi đủ mọi
chuyện, về cha mẹ tôi, về những người thân của tôi, về nhà tôi. Khi tôi tâm
sự là tôi khao khát được gặp lại gia đình, bà cụ nhìn tôi lắc đầu ái ngại:
- Tội nghiệp cho cháu, bà cụ khe khẽ nói rồi bỏ đi nhào bột hoặc rửa
bát đĩa.
- Thế giờ đây, cháu vắng nhà, có ngày bà cụ hỏi tôi, thì ai trông nom
gia súc?
Tôi cười.
- Nhưng nhà chúng cháu làm gì có.
- Bò cái cũng không à?
- Vâng, bò cái cũng không. Nhà cháu sống ở thành phố.
- Vả lại, dù nhà cháu có bò cái đi chăng nữa thì nay cháu đi vắng,
chó sói nó cũng ăn thịt mất rồi. A, cháu ạ, thời buổi bây giờ, người với
người, họ cũng cắn xé nhau như thú dữ, chứ đừng nói đến chó sói.
Tôi chẳng biết nói gì để đáp lại lời bà cụ.
Một hôm khác, bà cụ hỏi tôi về chiếc hình trái tim đeo ở cổ.
- Cháu đeo cái gì ở cổ thế? Trông như một đồng xu Thổ Nhĩ Kỳ lớn
ấy nhỉ.
Tôi cười.
- Đấy là một dấu hiệu mà bọn lính chúng cháu đều đeo để khi tử trận
người ta có thể nhận được ra là ai. Đây ngay bên dưới hình Đức bà Đồng
trinh có một con số, bà thấy không?
Bác Frosa đeo kính vào, cặp kính rất kỳ cục, một bên mắt rạn vỡ.
- Thế ai cho cháu cái đó?
- Cấp trên của chúng cháu.
- Sét đánh chết chúng đi! Bà cụ nói và vừa bỏ đi vừa làu bàu.
Những chuyện tôi thường nói với bác Frosa là như thế đấy. Còn
Christine thì ít khi tôi gặp mặt, được nói chuyện với nàng lại còn ít hơn nữa.
Dĩ nhiên chính nàng là người tôi mong muốn được chuyện trò hơn cả, nhất
là bây giờ tôi đã nói được tiếng Albania khá thạo. Nhưng không thấy nàng ra
cối xay. Cả ngày nàng bận công việc nội trợ, thời giờ còn lại nàng đan len.
