thạo những xứ ấy như ở nhà họ và họ biết hết tên tất cả các gái điếm trên
khắp thế giới.
Những người nghe họ kể, nhất là những người có con trai đã lớn, ai
nấy đều lo lắng, lắc đầu tỏ vẻ sửng sốt. Và các bà ở nhà lại càng lo không
biết các bà lo cho chồng hơn hay lo cho con trai hơn. Các ông già bà cả thì
coi việc này là điềm xấu nhất về thời thế; buồn phiền, đau khổ vì những dự
cảm đen tối nhất, các cụ chờ đợi một sự trừng phạt của Chúa còn ghê gớm
hơn nữa. Dĩ nhiên là cũng có những người khấp khởi mừng rơn, vì ở trên
đời này, hạng người nào mà chẳng có, nhưng không ai dám cả gan công khai
tỏ ra mừng rỡ. Trong số ấy, có những anh chồng vốn đã bất hòa với vợ,
nhưng cũng có những kẻ bản tính hay lăng nhăng, và nhất là đám thanh niên
chưa vợ, suốt ngày chỉ đọc ngốn chuyện tình, tối đến không còn biết làm gì
cho hết thời giờ. Một số định tự an ủi mình và làm cho người khác cũng yên
tâm, họ nói: như thế càng hay, từ nay bọn lính nước ngoài không còn quấy
rầy con gái chúng ta nữa vì chúng đã có người của chúng. Nhưng mọi người
không phải dễ mà an tâm được.
Ngay trước khi chúng mở cái nhà thổ ấy, chúng tôi cũng đã gặp
nhiều tai họa rồi. Có hai người bị bắt vì lẽ đã nói rằng biện pháp này nhằm
đưa lối sống ngoại lai vào để làm bôi bẩn những thuần phong mỹ tục của
Albania, nó nằm trong một chương trình rộng lớn nhằm làm mất dân tộc tính
và phát xít hóa nước này. Từ đó, người ta chỉ thì thầm nói chuyện với nhau,
và khi nhắc đến cái nhà thổ tương lai, thì chỉ có các cụ già là dám công
nhiên nguyền rủa, không sợ sệt gì cả.
Cuối cùng cái bọn ấy đến. Một chiếc ô tô nhà binh màu xanh lá cây
chở họ tới. Tôi còn nhớ rõ cảnh tượng hôm ấy như thể câu chuyện chỉ vừa
mới xảy ra hôm nay. Trời vừa xẩm tối, quán cà phê của tôi đông nghịt
khách. Thoạt đầu, tôi không hiểu tại sao khách hàng đang ngồi quây quanh
các bàn lại đứng cả dậy, đến gần các cửa kính lớn, nhìn ra ngoài về phía
quảng trường trước tòa thị chính. Sau đó, có vài người đổ xô ra phố, những
người khác nhao nhao hỏi có chuyện gì thế. Nhiều bàn, khách đứng dậy đi
hết. Đây là lần đầu tiên, số khách đứng dậy đi ra mà không trả tiền nhiều đến
như vậy. Tôi không kìm nổi tò mò nữa, cũng chạy ra. Nhiều người khác
