140
Tủ sách Nuôi con – http://sachx.com
cách chữa trị cũng hoàn toàn khác hẳn.
Nếu bé bị một trong các thứ bệnh dị ứng kể trên, khi đi khám ta nhớ nói rõ để
bác sĩ biết mà không cho chích những loại thuốc hay gây phản ứng có khi làm cho
chết người như Pénicillin, sinh tố B1...
Chương 44. Bé vàng da
C
hắc người mẹ da vàng nào cũng phân biệt được chứng vàng da với màu da
vàng của bé. Khi bé mắc chứng vàng da thì không phải chỉ da bé vàng sẫm hẳn lại
(có khi vàng như nghệ, có khi hơi ngả màu xanh) mà tròng mắt bé cũng vàng, nước
tiểu bé cũng vàng.
* Có nhiều nguyên nhân gây nên chứng vàng da đó và không phải lúc nào vàng
da cũng đâu gan như ta vẫn thường nghĩ. Do đó, cách chữa bệnh cũng khác, tùy
trường hợp. Bé mới sinh ra da đỏ ửng, nhưng đến ngày thứ hai hay thứ ba, da bỗng
hóa vàng, một màu vàng tươi. Tròng mắt bé cũng vàng và nước tiểu bé cũng sậm
lại. Bà mẹ nào thấy vậy cũng sợ hãi tưởng bé đau gan, nhưng không, thứ vàng da
đó là vàng da sinh lý, nghĩa là không có bệnh tật chi cả. Có đến 75% trẻ sơ sinh bị
chứng vàng da sinh lý này, nghĩa là trong bốn bé đã có ba bé bị vàng da. Y học giải
thích hiện tượng trên như sau: bé mới sinh ra lượng hồng cầu cao đến bảy triệu
trong mỗi phân khối máu, nhưng trong một hai ngày đầu số hồng cầu thặng dư bị
hủy diệt đi để chỉ còn khoảng 5 triệu mỗi phân khối, thích nghi với đời sống mới.
“Mật” chứa trong hồng cầu hủy diệt đó lan tràn trong máy với số lượng khá cao, gan
không kịp thải nên bé bị vàng da! Hơn nữa lúc đó gan bé còn non nớt, chưa quen
với những công việc nặng nhọc như vậy. Chứng vàng da sinh lý này rất thông
thường và không cần phải thuốc men gì cả, tự nhiên cũng khỏi. Trẻ sinh thiếu tháng
càng vàng da nhiều và sậm hơn vì gan non nớt hơn. Tình trạng vàng da sinh lý này
không kéo dài quá hai tuần lễ, nghĩa là sau hai tuần mà bé vẫn còn bị vàng da thì
phải khám ngay. Một yếu tố quan trọng để biết chắc chứng vàng da sinh lý là chứng
này chỉ xuất hiện vào 24 – 48 giờ sau khi sinh. Như vậy, nếu vừa sinh ra mà bé đã
vàng da rồi thì phải báo cho bác sĩ biết vì không phải là vàng da sinh lý nữa rồi! Mặc
khác, dù vàng da bé vẫn bình thường không khó chịu, phân vẫn tốt và nước tiểu tuy
vàng sậm một chút nhưng không có gì đặc biệt.
* Chứng vàng da ngay khi vừa sinh, đáng sợ nhất là do sự xung khắc nhóm
máu mẹ con, ta vẫn thường gọi là “con ranh con rạ”. Bé sinh ra da vàng sậm, gan và
lá lách lớn, thiếu máu trầm trọng, xuất huyết, khó thở và có những rối loạn thần kinh
khác (làm kinh, khó bú, khó nuốt). Bé thường ít hy vọng sống sót. Trường hợp nhẹ
hơn có thể dùng phương pháp thay thế máu của bé và truyền cho bé một thứ máu
khác. Đây chỉ là những trường hợp hiếm hoi ở nước ta.
* Chứng vàng da vì viêm gan do siêu vi cũng thấy ở trẻ em. Bé nóng sốt, bỏ ăn,
bứt rứt, ngứa ngáy, mắt vàng, da vàng, nước tiểu sậm, phân vàng. Những nguyên
nhân khác khiến bé cũng bị vàng da là nhiễm trùng huyết, các bệnh gan, mật, máu...
Nhưng thứ vàng da thỉnh thoảng gặp ở trẻ em và nguy hiểm không kém vàng da do
xung khắc nhóm máu mẹ con nói trên là do ống dẫn mật bị nghẹt vì một lý do nào
