Giữa những khung cảnh ấy, ta thấy nhiều bóng người linh động với
những bộ điệu, những ngôn ngữ riêng. Đây là vẻ tiên cốt của thần Tô Lịch:
“Đêm ấy, Nguyên Hỉ đang yên lặng nằm bên cửa sổ, hốt nhiên một trận
thanh phong ào ào thổi đến, bụi cuốn cát bay, rèm lay án động, có một
người cỡi một con hươu trắng từ trên không chạy xuống, mày râu bạc phơ,
áo xiêm sặc sỡ…” (Chuyện Tô Lịch) Y phục của thần bao giờ cũng giàu
màu sắc: “Một người tác chừng 60, đội mão giải trại, bận áo tử hà, thắt
lưng, tay cầm đao Thăng Long Yển Nguyệt đến trước mặt vài chào”
(Chuyện Lý Hoằng). Những thần kỳ dị được phô diễn một cách hết sức tả
chân; đây là thần Cao Lỗ: “Một dị nhân thân dài chín thước, y quan chỉnh
túc, ngôn mạo lăng tằng, lấy dùi búi tóc, gài dao làm trâm, lưng giắt gậy đỏ,
bạch vua…” (Chuyện Cao Lỗ). Đây là Đồng Cổ, dáng dấp cổ lỗ không kém
gì Cao Lỗ: “Một người kì dị, thân dài tám thước, tu mi như kích, y quan
nghiêm nhã, mình mặc nhung phục, tay cầm binh khí, cúi đầu…” (Chuyện
thần Đồng Cổ). Những lúc nói đến thanh niên, ngòi bút của Lý Tế Xuyên
sắc sảo vô cùng. Đây là hình ảnh oai hùng của Phùng Hưng và Phùng Hãi:
“Vương gia tư hào hữu, sức lực dũng mãnh, đánh được hổ, vật được trâu;
người em tên là Hãi cũng có sức mạnh kỳ dị, vác được tảng đá nặng mười
nghìn cân hay một chiếc thuyền con chở nhìn hộc mà đi hơn mười dặm”
(Chuyện Bố Cái Đại Vương). Đây là Lê Phụng Hiểu: “Vương thân hình cao
đại kỳ dị, mày râu dài và rậm, sức mạnh hơn người… Vương lấy tay nhổ cả
khóm trúc mà đánh, không một người nào dám chống cự” (Chuyện Lê
Phụng Hiểu). Bên cạnh những chàng trai uy dũng kia, nổi bật xiêm áo của
những thiếu nữ sắc đẹp mê hồn. Đây là Hậu Thổ Phu nhân: “Giữa lúc đang
bàng hoàng, vua thấy một người con gái ước độ hai mươi tuổi, mặt tựa hoa
đào, mày đậm màu dương liễu, mắt sáng như sao, miệng cười như hoa nở;
nàng mặc áo trắng, quần lục, lưng mang đai, dịu dàng bước đến” (Chuyện
Hậu Thổ Phu nhân). Cách ăn mặc của hai chị em bà Trưng lại khác hẳn mặc
dầu vẻ mặt cũng gần tương tự. “Vua mừng liền qua xem, hốt nhiên ngủ
mộng thấy hai thiếu nữ mặt hoa mày liễu, áo lục quần hồng, mão đỏ, thắt
lưng cỡi ngựa sắt mà đi qua” (Nhị Trưng Phu nhân). Nhiều khi tác giả
không cần mô tả nữa; ông chỉ gợi lên cho ta một hình ảnh bằng cách mô tả
