và sau đó là tới Auschwitz[7]. Cô và người em gái đã bị tách ra, không
được sống cùng bố mẹ khi chuyển tới trại lính chết chóc. Khi Renee hỏi
một tên mật vụ Đức quốc xã là liệu cô có còn được gặp lại gia đình mình
không, hắn đã chỉ tay vào một ống khói đang bốc khói nghi ngút và nói
rằng đó là nơi cô có thể đoàn tụ với gia đình.
[7] Auschwitz: Tên trại tập trung lớn nhất trong số các trại tập trung của
Đức quốc xã. Trại này nằm ở Ba Lan, bao gồm 3 trại chính: Auschwitz I -
trung tâm hành chính; Auschwitz II (Birkenau) - trại hủy diệt và Auschwitz
III (Monowitz) - trại lao động.
Khi được trả tự do, Renee không có nơi nào để đi. Cô cần phải bắt đầu
lại từ đầu và đó chính là lý do khiến cô tìm đường đến Mỹ, dù lúc đó cô
hoàn toàn không nói được một từ tiếng Anh nào. Cô kể cô đã phải rời châu
Âu với số tiền ít ỏi 20 đôla cùng đứa con mới chào đời - Klara - cô lấy tên
người em gái đã mất ở Auschwitz để đặt cho con gái mình. Khi cô đến được
đảo Ellis, họ đã thu của cô 16 đô tiền thuế thân. Chỉ với 4 đô la còn lại, cô
đã đặt quyết tâm khiến cuộc đời mình trở nên tươi sáng hơn.
Con gái cô - Klara - cũng tới tham dự buổi chia sẻ và cho bọn mình biết
cảm giác của người con có cả bố và mẹ cùng ở trại tập trung là như thế nào.
Thật ngạc nhiên là sau tất cả những gì xảy đến với cha mẹ mình, bạn ấy đã
nói rằng cha mẹ bạn ấy đã nuôi dạy bạn ấy “để không có lấy dù chỉ là một
chiếc xương định kiến trong người”. Cô Renee đã ngắt lời bạn ấy và nói với
bọn mình rằng đừng bao giờ vơ đũa cả nắm - gộp tất cả mọi người vào một
nhóm và tìm một cái tên chung để gọi cả nhóm ấy là một việc vô cùng đơn
giản, nhưng đó cũng chính là cách khởi đầu Cuộc Thảm sát kinh hoàng năm
nào của Đức quốc xã.
