viên đá đầu tiên.
Nói rõ ra, phải có một Bảo Đại mới có một Ngô Đình Diệm. Cũng như phải
có một Ngô Đình Diệm thì mới có một Nguyễn Văn Thiệu trong sự liên tục
luân lưu của lập trường chống Cộng từ năm 1949 cho đến năm 1975. Sự sụp
đổ thảm bại của quyết tâm đó và lực lượng đó, ngoài những yếu tố khách
quan và ngoại vi khác, là do ông Ngô Đình Diệm và ông Nguyễn Văn
Thiệu, chứ phần lớn nhất không phải là và không thể là do ông Bảo Đại.
Giải pháp Bảo Đại đã khai sinh ra Việt Binh Đoàn, tiền thân đích thực của
Quân đội Việt Nam Cọng Hòa sau này, một đội quân hoàn toàn Việt Nam
trên phương diện tổ chức, nhân sự và đường lối. Tuy người Pháp lúc bấy giờ
có thành lập một số "tiểu đoàn Việt Nam" nhưng những tiểu đoàn này vẫn
do sĩ quan Pháp hoặc tay sai của họ chỉ huy và vẫn bị người Việt Nam khinh
bỉ vì bản chất "lính đánh thuê" của chúng. Trái lại, Việt Binh Đoàn, dù chưa
có truyền thống của một quân đội độc lập lâu dài, dù còn phải phối hợp với
quân đội Pháp để cùng chiến đấu chống lại bộ đội Cộng sản, đã thực sự là
một quân đội quốc gia (trong ý nghĩa chủ quyền và tự quyết) để che chở và
bảo vệ nhân dân đang kẹt giữa hai lằn đạn của Việt Minh và Pháp. Chính
Việt Binh Đoàn với trường Võ Bị Quốc Gia đầu tiên ở Huế đã cung cấp cho
quân lực Việt Nam Cộng Hoà sau này những sĩ quan chỉ huy cấp tướng và
cấp tá. Cũng chính Việt Binh Đoàn đã đào tạo ra những chiến sĩ anh dũng
(sau này được chọn lựa vào Lữ Đoàn Liên Binh Phòng Vệ Tổng Thống Phủ
của ông Diệm) và những cấp chỉ huy của hai sư đoàn 1 và 2 can trường
đương đầu sóng gió Trị Thiên.
Nhớ lại thời kỳ chập chững hình thành của Việt Binh Đoàn với bao khó
khăn và trở ngại phải khắc phục, nhớ lại thời kỳ phát triển vàng son của Việt
Binh Đoàn với những chiến thắng oanh liệt, tôi không khỏi liên tưởng đến
cựu Trung tướng Nguyễn Ngọc Lễ bây giờ đã là người ngàn thu, và ông
Trần Nguyên An (hiện ở Mỹ) nguyên Tham Mưu Trưởng Việt Binh Đoàn.
Một người tượng trưng cho lý tưởng, tinh thần và ý chí, một người biểu
