VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 247

Nam cử giữ chức An Phủ Sứ về tỉnh nhà lo việc bình định và chiêu an dưới
quyền điều khiển của Đại tá Pháp Duvilllier, ủy viên chính phủ vùng Bắc xứ
Trung Kỳ (Commissaire du Gouvernement pour le Nord Annam) [24].
Ông Thái Văn Kiểm chuyên nghiên cứu về phong thổ miền Trung thuộc nhà
Nguyễn, năm 1945, lúc đang ở Quảng Bình, thâu thập được một tờ báo cáo
viết tay của ông Ngô Đình Khả gởi cho công sứ Pháp Quảng Bình trình bày
kết quả của cuộc bình định tỉnh này. Năm 1956, nhân làm việc tại Nha Văn
hóa Bộ Giáo dục, ông vào dinh Độc Lập tặng tờ báo cáo đó cho Tổng
Thống Ngô Đình Diệm. Nhìn thấy bút tích của thân phụ, ông Diệm mừng
lắm, ngỏ lời khen ngợi và cám ơn, ông Diệm còn nói thêm: “Trong việc
bình định tỉnh Quảng Bình, thầy tôi không dùng đến quân sự mà chỉ đem
theo gạo lên núi chiêu dụ những kẻ chống đối về với chính phủ”. Dù bình
định bằng võ lực hay bằng chiêu dụ thì hành động của ông Ngô Đình Khả
cũng là làm tay sai cho Pháp trong việc đàn áp Phong Trào Kháng Chiến
chống thực dân xâm lăng của dân tộc.
Thật thế, ông Ngô Đình Khả không phải làm tay sai hạng thường mà là thứ
tay sai cao cấp của Thực dân. Ông Ngô Đình Khả đã từng làm bộ tướng cho
đại Việt gian Nguyễn Thân cầm quân đánh phá chiến khu Phan Đình Phùng.
Năm 1944, Giám mục Ngô Đình Thục cũng viết thư cho Toàn quyền
Decoux kể lể công lao của cha và cũng gọi nhà anh hùng Phan Đình Phùng
là giặc. (Xem thư Ngô Đình Thục gửi cho Toàn quyền Decoux ở phần Phụ
Lục). Quả thật tội ác của ông Ngô Đình Khả đối với Dân Tộc không bút nào
tả hết.
Năm 1888, vua Đồng Khánh băng hà sau ba năm trị vì ngắn ngủi, người
Pháp thành lập Liên Bang Đông Dương (gồm bốn đơn vị hành chánh:
Cochinchine, Annam, Tonkin, và Cambodge. Vương quốc Lào được sát
nhập sau đó vào năm 1893) để thống nhất các cơ cấu hành chánh, đồng thời
áp lực với triều đình An Nam để lập con của ông Dục Đức là Bửu Lân lên
làm vua, hiệu là Thành Thái.
Vua Thành Thái lên ngôi khi mới 10 tuổi nên triều đình cử hai vị đại thần là
Nguyễn Trọng Hợp và Trương Quang Đáng làm Phụ Chánh. Riêng cụ Ngô
Đình Khả, nhờ có công dẹp được các cuộc nổi loạn chống Pháp ở tỉnh