VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 253

Ninh Thuận (tỉnh trưởng hạng nhỏ), lên Tuần Vũ Bình Thuận (tỉnh trưởng
hạng trung). Năm 1933, lúc ông mới 32 tuổi, được thăng lên Thượng thư Bộ
Lại, nghĩa là chức vụ đầu triều đứng trên hết hàng quan lại An Nam. Chỉ
trong vòng mười năm mà ông Diệm vượt hết mọi nấc thang hoạn lộ, việc
mà những quan lại khác phải mất ít nhất là 30 năm trời. Ông Diệm chưa bao
giờ ra Hà Nội học trường Luật hay trường Quốc Gia Hành Chánh như văn
phòng báo chí phủ Tổng Thống đã đưa ra để huyễn hoặc một số ký giả Việt
Nam và ngoại quốc lầm lẫn ghi vào sách báo của họ. Tuy nhiên, ông Diệm
là một ông quan nổi tiếng cần mẫn thanh liêm.
Thời làm quan huyện quan tỉnh, ông bận áo gấm đội nón chóp đeo bài ngà,
mỗi lần đi hành hạt thường cỡi ngựa để về các làng quê. Ông vừa là quan
cai trị vừa là quan Tư pháp, vừa làm nhiệm vụ cảnh sát giữ gìn trật tự an
ninh cho địa phương do ông cầm đầu dưới sự giám sát của quan công sứ
Pháp và theo chánh sách của chế độ bảo hộ Pháp. Nhiệm vụ đặc biệt của
ông quan huyện tỉnh lúc bấy giờ là đốc thúc dân chúng trong việc nạp thuế
má và ngồi ở công đường xét xử các vụ kiện cáo của dân trong quản hạt.
Thời làm quan, ông Diệm đặc biệt có tài khám phá nhiều tổ Cộng Sản hoạt
động bí mật nên được chính phủ Bảo Hộ rất tín nhiệm, do đó mà mới 29
tuổi ông đã được thăng lên chức Tuần Vũ Bình Thuận và sau đó ông thăng
chức Thượng Thư Bộ Lại như đã nói trên kia.
Nhưng trong lúc ông Diệm là một vị quan lại thanh liêm thì người anh ruột
là ông Ngô Đình Khôi làm Tổng Đốc tỉnh Quảng Nam, một tỉnh lớn thứ hai
của triều đình An Nam, của xứ Trung Kỳ, lại là một vị quan mang tiếng
tham quan ô lại và có tác phong bê bối. Dư luận còn nói rằng ông Khôi tằng
tịu với vợ con thuộc cấp. Dư luận còn nói rằng sở dĩ ông Khôi thích ăn hối
lộ, kể cả những món tiền rất nhỏ, vì ông rất cần tiền để gởi cho hai người
em ăn học ở Pháp. Những dư luận trên đây vẫn còn được các bậc cao niên
quê tỉnh Quảng Nam hiện nay ở hải ngoại kể lại mỗi khi nhắc đến chuyện
xưa cũ nơi quê nhà… Ông Ngô Đình Cẩn, thời ông Diệm chưa cầm chính
quyền cai trị miền Nam, có kể lại cho chúng tôi nghe rằng sau khi từ chức
Thượng Thư Bộ Lại, ông Diệm thường vào Quảng Nam ở chơi với ông Ngô
Đình Khôi, có lần thấy tư cách bất chính của anh mình ông giận lắm, bèn đi