VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 684

Sau bản thông cáo chung đó, để chứng tỏ thiện chí hòa hợp với Chính phủ,
Ủy ban Liên Phái bèn quyết định hạn chế số người tham dự đám tang Hòa
thượng Quảng Đức lại chỉ còn 300 tăng ni và các nhà báo mà thôi để tránh
sự tụ họp quá đông đảo của dân chúng, là cơ hội cho những phần tử phá
hoại đặc công Việt Cộng lợi dụng xách động. Do đó, tang lễ của Hòa
Thượng Quảng Đức đã được cử hành một cách trang trọng trong trật tự,
không có một đụng độ nào giữa nhân viên công lực và dân chúng. Sau khi
nhục thể của Hòa Thượng được hỏa thiêu tại lò An Dưỡng Địa Phú Lâm, xá
lợi của Ngài được đựng trong bình mang về thờ ở Chùa Xá Lợi.
Rõ ràng là với sự hình thành của bản Thông Cáo Chung và hình thức trang
nghiêm giản dị của tang lễ Hòa thượng Quảng Đức, Phật giáo đồ đã xác
định một thái độ chính trị, nếu gọi đó là chính trị, rất minh bạch và hợp lý
là:
... dù đấu tranh với một chế độ độc tài, một chánh sách tiêu diệt Phật giáo
như thế, Phật giáo, ngay từ đầu cho đến khi chấm dứt cuộc vận động, từ bản
Tuyên Ngôn về năm nguyện vọng của Tăng tín đồ cho đến tất cả mọi tuyên
bố và văn thư gởi cho chính quyền về sau, dù công khai hay bí mật, đều
hoàn toàn không đặt vấn đề thay đổi chế độ, lật đổ chính quyền mà chỉ đặt
vấn đề cải thiện chính sách. Không nhằm mục đích tranh thủ quyền hành mà
chỉ nhắm đến mục tiêu tự do tín ngưỡng và công bằng xã hội, không muốn
tìm kiếm những đặc quyền đặc lợi mà chỉ muốn được đối xử một cách bình
đẳng theo một quy chế chung cho mọi tôn giáo chứ không riêng cho một tôn
giáo nào. Nói cách khác, Phật giáo không chống lại những lý tưởng về Tự
Do, Dân Chủ của một nền Cộng Hòa chân chính mà ngược lại, chính vì cái
lý tưởng Tự Do, Dân Chủ đó mà chống lại cái thực tế bất công độc tài của
một nền Cộng Hòa giả mạo để cho lý tưởng Tự Do, Dân Chủ trở thành sự
thật, và từ đó để cho công cuộc chống Cộng có ý nghĩa và có được cái sức
mạnh cần thiết [7].
Với thiện chí của Uỷ Ban Liên Phái, nếu Chính phủ quả thật muốn giải
quyết vấn đề Phật giáo theo tinh thần “huynh đệ” thì chỉ cần Chính phủ thi
hành ngay những điều khoản trong Thông Cáo Chung, những điều khoản
đơn giản, hợp pháp, chính đáng, mà với tư cách một Tổng thống đã được