VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 686

Chung. Ngày 26-6, Thượng tọa Thiện Minh gởi văn thư lên Chính phủ phản
đối sự kiện “Bản Thông Cáo Chung không được thi hành và chính quyền đã
có những hành động, những âm mưu không muốn thỏa hiệp. Tại miền
Trung, các chính quyền địa phương vẫn tổ chức mít tinh lên án Phật giáo,
vẫn cản trở việc đi lại của các Tăng Ni, vẫn phong tỏa chùa chiền”...
Trong lúc cuộc tranh chấp đang đi vào giai đoạn căng thẳng vì thái độ ngoan
cố của chánh quyền và nhất là vì các thành phần khác của dân tộc ý thức
được tính cách liên đới ruột thịt với Phật giáo đồ đang chống bạo quyền nên
đã công khai và đông đảo ủng hộ, thì ngày 5 tháng 7, Chính phủ Diệm lại
phạm thêm một lỗi lầm chính trị khác bằng quyết định đem 19 quân nhân và
34 nhân sĩ của vụ “phản loạn Nhảy Dù 11-11-1960” ra xét xử tại Tòa án
Quân sự Đặc biệt Sài Gòn. Quyết định của anh em ông Diệm nhằm vào thời
điểm đặc biệt đó phát xuất từ tính chủ quan mù quáng, tưởng có thể dùng vụ
án như một hình thức cảnh cáo để hăm dọa trí thức, sinh viên và đảng phái
đang mỗi ngày một đông đảo ủng hộ cuộc đấu tranh của Phật giáo. Từ đó,
vấn đề đang được giới hạn trong một tôn giáo và những quy chế đặc thù có
tính xã hội, bỗng trở thành một cuộc khủng hoảng có tính chính trị và liên
hệ đến mọi thành phần khác của đại khối dân tộc.
Ngày 7 tháng 7, trong lúc dinh Gia Long đang hân hoan yến tiệc kỷ niệm lễ
“Song Thất” thì trong một căn phòng cô đơn của Thủ đô Sài Gòn, văn hào
Nhất Linh, nhà cách mạng Nguyễn Tường Tam, con người suốt đời hiến
thân cho quê hương đất nước đó, uống độc dược để kết liễu đời mình với lời
di chúc sang sảng hào hùng như bản án kết tội phản quốc của chế độ Ngô
Đình Diệm:
Đời tôi để lịch sử xử. Tôi không chịu để ai xử cả. Sự việc đem các đảng phái
quốc gia đối lập ra xét xử là một trọng tội đối với quốc gia, chỉ đưa đất
nước rơi vào tay Cộng Sản. Vì thế tôi tự hủy mình cũng như Hòa Thượng
Thích Quảng Đức đã tự thiêu là để cảnh cáo những ai chà đạp mọi thứ tự
do.
Ký tên: Nhất Linh Nguyễn Tường Tam, ngày 7 tháng 7 năm 1963.
Cái chết bất khuất của văn hào Nhất Linh Nguyễn Tường Tam quả thật đã
như một ngọn lửa oai hùng nung nấu tâm can nhân dân cả nước, đặc biệt là