VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 685

Quốc hội ủy cho toàn quyền hành động, có thể giải quyết ngay vụ Phật giáo
trong một ngày là xong. Khốn nỗi Thông Cáo Chung ra đời ngày 16 tháng 6
năm 1963 mà mãi đến ngày 28 tháng 6 năm 1963, nghĩa là 12 ngày sau, Phó
Tổng thống Nguyễn Ngọc Thơ mới thông báo cho Ủy ban Liên Phái biết
rằng: “Bộ Nội vụ sẽ ra Nghị định về việc treo cờ, Dụ số 10 sẽ được áp dụng
“linh động”, một số sinh viên và Phật tử đã bị bắt sẽ được thả nhưng có một
số sinh viên phải ra Tòa, chỉ Bộ Nội vụ mới được quyền kiểm tra các chùa
chiền, hồ sơ tạo mãi sẽ được xét mau lẹ, việc bồi thường các nạn nhân phải
đợi điều tra”.
Nội dung bức thư đã nói lên một cách dứt khoát thái độ Chính phủ không
muốn thi hành bản thông cáo chung: tại sao dụ số 10 lại được áp dụng một
cách “linh động”?, tại sao chưa chịu bồi thường cho các nạn nhân mà còn
phải đợi điều tra?, tại sao không nói đến trường hợp của Thiếu tá Đặng Sĩ,
người đã gây ra vụ đổ máu ở đài phát thanh Huế?, tại sao chính phủ chỉ lo
thể lệ treo cờ, lo kiểm tra chùa chiền còn những nguyện vọng căn bản về
hành đạo của Phật giáo lại không được thỏa mãn? Trong lúc đó bà Ngô
Đình Nhu lập đi lập lại nhiều lần lời tuyên bố “vỗ tay hoan nghênh các vụ tự
thiêu” mà bà ta gọi là những vụ “nướng thịt” (barbecue) và “nếu ai còn
muốn tự thiêu mà thiếu dầu xăng thì tôi sẽ cho”.
Sau văn thư của Phó Tổng thống Nguyễn Ngọc Thơ lộ rõ âm mưu trì hoãn
việc thi hành Thông Cáo Chung lại đến những thủ đoạn của chính quyền
muốn tiêu diệt lực lượng Phật giáo Việt Nam mà lúc bấy giờ Uỷ Ban Liên
Phái đang là đại diện. Một trong những thủ đoạn đó là xuyên tạc tính chất
đại diện chính thức và chính đáng của Uỷ Ban Liên Phái. Ngày 20 tháng 6
năm 1963, nghĩa là mười ngày sau khi thông cáo chung ra đời, Chính phủ
tập họp các tăng sĩ thuộc phái Cổ Sơn Môn tại Phú Thọ Hòa, dưới quyền
chủ tọa của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Bùi Văn Lương, để lập kiến nghị ủng hộ
Chính phủ và đặc biệt đánh điện qua Tích Lan yêu cầu Giáo Hội Phật Giáo
Thế giới “can thiệp và ngăn cản” cuộc đấu tranh của Phật giáo Việt Nam.
Đồng thời cũng được phối hợp trong ngày hôm đó, Ngô Đình Nhu và Cao
Xuân Vỹ huy động Thanh niên Cộng Hòa tổ chức một cuộc biểu tình có
cảnh sát hộ tống, yêu cầu Tổng thống Diệm duyệt lại bản Thông Cáo