“Tôi chống Cộng trên quan điểm ý thức hệ, tôi không phải là người chống
Cộng trên quan điểm chính trị hay nhân bản. Tôi xem những người Cộng
Sản như anh em, như những con chiên lạc đàn. Tôi không theo đuổi một
cuộc thánh chiến chống lại Cộng Sản vì nước tôi chỉ là một nước nhỏ bé.
Chúng tôi chỉ muốn sống trong hòa bình” [2].
Ở đây tôi không bàn đến sự nông cạn trí thức của ông Nhu về ý thức hệ
Cộng Sản khi tách phạm trù chính trị và nhân bản ra khỏi ý thức hệ này; tôi
cũng không cần bàn đến sự ngây thơ chính trị rất chủ quan của ông Nhu khi
cho rằng vì là một nước nhỏ bé nên không chống Cộng, tôi cũng chưa nhắc
lại tại sao năm 1955 anh em ông Diệm không chịu thực hiện một quy chế
Trung lập Hòa bình cho miền Nam mà nay lại muốn thỏa hiệp với Cộng Sản
để được hòa bình, mà tôi chỉ muốn nhấn mạnh đến lập trường của ông Nhu,
người lãnh tụ chính trị thực sự của miền Nam tự do, qua chính lược không
chống Cộng Sản nữa vì họ là người “anh em”. Trước khi đi sâu vào sự thay
đổi đột ngột về lập trường của ông Nhu và sau khi đã nhìn một cách tổng
lược và khái quát về chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ đối với các quốc gia
thân hữu hoặc đồng minh, đặc biệt là Việt Nam, tôi xin trở lại với nguyên
nhân thứ ba là sự căng thẳng trong mối bang giao ruột thịt giữa chính quyền
Mỹ và chế độ Ngô Đình Diệm.
Để hiểu thêm về bản chất và cường độ thực sự của tình trạng căng thẳng
này, tôi xin được trình bày một số sự kiện liên hệ đến chính sách của các
chính quyền Mỹ đối với chế độ Ngô Đình Diệm, một chính sách đặt nặng
tính khuyến cáo xây dựng để chính phủ Diệm sửa sai hầu phát huy chính
nghĩa chống Cộng hơn là áp lực độc đoán để tước đoạt chủ quyền của miền
Nam:
