Mãi cho đến đầu năm 1963, trước cuộc khủng hoảng chính trị trầm trọng tại
miền Nam Việt Nam mà hệ quả có thể là sự suy sụp toàn diện sức mạnh
chống Cộng của cả nước, và trước những áp lực của quần chúng Hoa Kỳ,
của chính giới Hoa Kỳ, của công luận thế giới, của các nước đồng minh, của
tòa thánh Vatican,… giới lãnh đạo Mỹ mới bắt đầu áp dụng những biện
pháp cứng rắn trong lãnh vực chính trị và viện trợ để vừa làm áp lực vừa
giúp đỡ chính quyền miền Nam sửa sai.
Nói chung, về chính trị, người Mỹ đòi chế độ phải tôn trọng và thực thi
nguyên tắc phân quyền và chính sách tản quyền để tránh tình trạng trung
ương tập quyền đang làm mù quáng và tê liệt khả năng điều hành của dinh
Gia Long. Cụ thể là để cho thành phần đối lập được tự do sinh hoạt tại nghị
trường Quốc hội cũng như trong chính giới, xét lại hệ thống bổ nhiệm nhân
sự ở các địa phương để tránh tình trạng lạm dụng quyền hành nhờ có liên hệ
đặc biệt với gia đình Tổng thống, các cuộc bầu cử từ trung ương đến địa
phương phải thực sự tự do và trong sạch… Lẽ dĩ nhiên những đòi hỏi này
chỉ được người Mỹ trình bày dưới hình thức khuyến cáo để tránh tình trạng
“can thiệp vào nội tình của nước khác”, ngược hẳn với những biện pháp
khác táo bạo và mạnh mẽ hơn trong việc kiểm soát việc sử dụng tài phí viện
trợ. Vấn đề kiểm soát tiền viện trợ này không phải chỉ vì chính quyền Mỹ
muốn hiệu năng hóa công cuộc chống Cộng mà còn vì muốn biện minh với
Quốc hội Hoa Kỳ trong những buổi điều trần về tình trạng tham chiến tại
Đông Dương.
Đặc biệt, chính quyền Mỹ muốn được biết về số tiền tài trợ cho Lực Lượng
Đặc Biệt, các cơ quan công an, mật vụ, và những mật phí có được sử dụng
đúng đắn cho các công tác tình báo chống Cộng không. Đòi hỏi này đã bị
ông Nhu xem như là một áp lực của Hoa Kỳ nhằm kiểm soát những bí mật
quốc phòng và đã bị ông quyết liệt từ chối, vì ai cũng biết phần lớn của số
