ông bèn trốn qua Tàu và nghe nói có theo học một lớp quân sự tại Diên An.
Tại Trung Hoa, ông Giáp gặp các ông Hồ Chí Minh và Phạm Văn Đồng để
từ đó trở lên một trong những nhân vật tối quan trọng của đảng Cộng Sản
Đông Dương.
Năm 1944, ông Giáp tổ chức dân thiểu số vùng Việt Bắc vào các đội du
kích quân, và kết nạp được ông Chu Văn Tấn thuộc dân thiểu số, và tuy là
một Cai Lính dõng, nhưng ông Tấn đã trở thành một trong những tướng
lãnh giỏi của Cọng sản sau nầy. Ông Giáp là cha đẻ của Chiến tranh Du kích
và của Quân đội Nhân dân tại Việt Nam. Sau khi Việt Minh cướp chính
quyền, ông Giáp được coi như nhân vật trọng yếu thứ nhì của Việt Minh,
sau ông Hồ Chí Minh. Theo Bernard Fall thì từ khi chiến tranh Pháp-Việt
mở màn cho đến ngày Cộng Sản toàn thắng, với tư cách là Tổng tư lệnh
quân đội Việt Minh, ông Giáp chỉ phạm lỗi lầm chiến lược có một lần trong
trận tấn công Vĩnh Phúc Yên, Đông Triều và Ninh Bình (để bị tướng De
Lattre de Tassigny đánh bại), vì tuy rất thông minh nhưng vẫn là người tự
học một mình và vì ông ta chủ quan sau chiến thắng Cao Bằng, đường số 4.
Từ đó về sau, ông Giáp luôn luôn chiến thắng. Trong suốt bốn năm đầu của
cuộc chiến tranh Pháp-Việt, ông để cho du kích địa phương cầm chân tiêu
hao lực lượng viễn chinh Pháp, mà chỉ nỗ lực tổ chức và huấn luyện quân
chính quy tại vùng núi rừng Việt Bắc và tại phía Nam Trung Hoa.[2]
Thân phụ của ông Võ Nguyên Giáp là ông Võ Nghiễm, nguyên là một thư
ký của ty Hành Chánh tỉnh Quảng Bình thời phong kiến, được hàm Cửu
phẩm văn giai cho nên thường được gọi là ông Cửu Nghiễm. Gia đình ông
Cửu Nghiễm là gia đình tiểu tư sản, có ruộng cho thuê và có tiền cho vay.
Người con gái đầu lòng của ông Cửu Nghiễm lấy chồng là một quản lính
Khố đỏ và sống ở thôn quê. Hai người con trai của ông Cửu Nghiễm là Võ
Nguyên Giáp và Võ Thuần Nho, ngược lại, đều theo Việt Minh và đều là
những nhân vật sắt máu. Ông Võ Thuần Nho giữ chức Uỷ Viên Tư Pháp
tỉnh Quảng Bình, khi Việt Minh cướp chính quyền năm 1945 đã xử tử nhiều
người. Trước nhà ông Võ Nghiễm có một bức bình phong kết bằng những
