Anh em nhà Tây Sơn ngay từ đầu đã đề ra cho phong trào một định
hướng chính trị đúng đắn. Một mặt, họ tỏ ra là người bênh vực nông dân,
bằng cách đó đã tập hợp được khối nông dân đông đảo, mặt khác họ tuyên
bố chỉ muốn đánh vào viên quan nhiếp chính Trương Phúc Loan, để khôi
phục uy quyền cho các chúa Nguyễn, nhờ đó gây chia rẽ trong hàng ngũ
những người thuộc giới cầm quyền. Họ cũng biết lôi kéo về mình một số
dân tộc ít người, đặc biệt là người Bahnar.
Theo lời thuật lại của một nhà truyền giáo người Tây Ban Nha(được nhà
sử học người Pháp Jean Chesnaux trích dẫn trong cuốn Góp phần vào lịch
sử của dân tộc Việt Nam, NXB Xã hội-Sociales, 1955):
“Họ bắt đầu bằng cách đi khắp các làng, nói cho dân chúng biết mình
chẳng phải là quân trộm cướp, mà là những sứ giả nhà trời, muốn cho đạo
công bằng được ngự trị và giải phóng nhân dân khỏi ách chuyên chế của
vua quan. Họ thuyết giáo về lẽ bình đẳng trên mọi mặt và trung thành với
luận thuyết của mình, những sứ giả tiên tri này của chủ nghĩa xã hội hiện
đại đã tước hết của cải của các quan lại và nhà giàu để chia cho người
nghèo. Các làng xã đang bị nghẹt thở vì đủ thứ thuế má sưu dịch nặng nề
đến quá quắt đã hăm hở tuyên thệ theo họ”.
Sự quy thuận của dân chúng, nhất là của nông dân và cả sự ủng hộ của
các dân tộc miền núi đã truyền một sức mạnh lớn cho phong trào. Năm
1776, quân Tây Sơn đánh chiếm thành phố Quy Nhơn, những thương nhân
giàu có bị bộ máy quan lại nhà Nguyễn hà hiếp ủng hộ họ. Chúa tôi nhà
Nguyễn đương đầu không nổi, để mất luôn hai tỉnh Quảng Ngãi và Quảng
Nam.
Các chúa Trịnh nhân cơ hội nhà Nguyễn gặp khó khăn để xâm chiếm
lãnh thổ của họ. Cuối năm 1774, một đạo quân Trịnh chiếm kinh đô Phú
Xuân và các chúa Nguyễn bị kẹt giữa hai làn đạn buộc phải bỏ chạy. Quân
Trịnh và quân Tây Sơn ở vào thế đối mặt trong tỉnh Quảng Nam năm 1775.
Quân Tây Sơn thương thuyết với nhà Trịnh để tập trung cố gắng thanh toán
những tàn dư của đội quân nhà Nguyễn.
